Onterechte vervangingsreserve is een fout die met toepassing van de zogenoemde foutenleer kan worden hersteld

Samenvatting

Een BV die een garage- en parkeerbedrijf exploiteerde heeft haar activiteiten vóór 1995 gestaakt. Het bedrijfsgebonden vastgoed heeft de BV aangehouden om bij verkoop meerwaarde te kunnen realiseren. Eind 1995 zijn de aandelen in de BV verkocht aan een vennootschap die onderdeel uitmaakt van een bouwconcern. Het vastgoed is vervolgens eind 1996 grotendeels verkocht en het restant in 1997. De boekwinst op de panden is in een vervangingsreserve gereserveerd. In het jaar 2000 heeft de BV belangrijke investeringen in vastgoed gedaan en daar de vervangingsreserve op afgeboekt. Het Hof acht in hoger beroep door de BV niet aannemelijk gemaakt dat de panden na de wijziging van de bedrijfsactiviteiten de status van bedrijfsmiddel hebben behouden. Dat houdt in dat de boekwinsten in 1996 en 1997 niet aan een vervangingsreserve hadden mogen worden toegevoegd omdat de panden tot de voorraad waren gaan behoren. De ten onrechte gevormde vervangingsreserve is daarom met toepassing van de foutenleer aan de winst over het onderhavige jaar (2000) toegevoegd.
De Rechtbank en het Hof zijn het daar mee eens, maar de Staatssecretaris niet. Volgens hem is de toepassing van de foutenleer met betrekking tot de fiscaal toegestane reserves niet mogelijk. De Hoge Raad bevestigt echter het oordeel van het Hof en verklaart het cassatieberoep ongegrond.