Vergoeding immateriële schadevergoeding wegens overschrijding redelijke termijn / wrakingsverzoek is geen bijzondere omstandigheid

Gerelateerde content

Wet en parlementaire geschiedenis
Internationale regelgeving
Lagere regelgeving
Besluiten
Jurisprudentie(48)
Commentaar NLFiscaal
Literatuur
Recent

In deze zaak heeft een belastingplichtige twee (niet succesvolle) wrakingsverzoeken gedaan.
Bij de vraag of de redelijke termijn is overschreden heeft Hof Amsterdam geoordeeld dat deze omstandigheid een bijzondere omstandigheid is die deels aan de belastingplichtige is toe te rekenen.
Aangezien de redelijke termijn aldus in beide zaken met niet meer dan een half jaar is overschreden, is door de Rechtbank in beide zaken terecht een schadevergoeding van € 500 toegekend, oordeelde het Hof.
De belastingplichtige liet het hier niet bij zitten en stelde cassatieberoep in bij de Hoge Raad.
De Hoge Raad stelt voorop dat afwijking van de bij wijze van vuistregels geformuleerde termijnen, zoals de Hoge Raad die in de arresten van 22 april 2005, nr. 37984, ECLI:NL:HR:2005:AO9006, BNB 2005/337 en 22 maart 2013, nr. 11/04270, ECLI:NL:HR:2013:BX6666, BNB 2013/152, heeft neergelegd slechts op haar plaats is indien sprake is van bijzondere omstandigheden.
Een bijzondere omstandigheid doet zich onder meer in beginsel niet voor indien de rechter op verzoek van een partij de zitting voor de eerste keer uitstelt (zie. HR 20 juni 2014, nr. 13/01045, ECLI:NL:HR:2014:1461, BNB 2014/200).
Evenzo doet zich een bijzondere omstandigheid in beginsel niet voor indien de behandeling van een zaak ter zitting moet worden onderbroken omdat een verzoek tot wraking is ingediend. Het Hof heeft dit miskend, aldus de Hoge Raad.
Dit alles leidt ertoe dat in één zaak een schadevergoeding van € 1.000 wordt toegekend wegens overschrijding van de redelijke termijn met 7 maanden.
Een proceskostenvergoeding krijgt de belastingplichtige echter niet van de Hoge Raad.

Arrest gewezen op het beroep in cassatie van [X] te [Z] (hierna: belanghebbende) tegen de uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam van 25 juli 2013, nrs. 12/00656 en 12/00657, op het hoger beroep van belanghebbende tegen de uitspraken van de Rechtbank te Alkmaar (nrs. AWB 11/2779 en 11/2780) betreffende de verzoeken van belanghebbende om vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

1 Geding in cassatie
Belanghebbende heeft tegen ’s Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

2 Beoordeling van de klachten
2.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.
2.1.1. De Rechtbank heeft ter zitting van 20 mei 2011 een aantal beroepen van belanghebbende behandeld. Ter zitting heeft belanghebbende de rechter twee maal gewraakt. Het eerste wrakingsverzoek is behandeld (en afgewezen) ter zitting van de wrakingskamer van 20 mei 2011. De wrakingskamer heeft op 31 mei 2011 besloten het tweede wrakingsverzoek niet in behandeling te nemen. De op 20 mei 2011 geschorste behandeling is door de Rechtbank voortgezet op 10 oktober 2011.
2.1.2. Bij uitspraken van 10 november 2011 op twee van de hiervoor in 2.1.1. vermelde beroepen van belanghebbende heeft de Rechtbank bepaald dat het onderzoek wordt heropend ter voorbereiding van een nadere uitspraak over de verzoeken tot vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn.
2.1.3. Dit heeft geleid tot nadere uitspraken van 2 augustus 2012, nrs. AWB 11/2779 en AWB 11/2780. Daarbij heeft de Rechtbank de Staat (de minister van Veiligheid en Justitie) veroordeeld tot een vergoeding van immateriële schade wegens de lange duur van behandeling van het geschil in de rechterlijke fase, ervan uitgaande dat de redelijke termijn in de procedure met nr. AWB 11/2779 is overschreden met vier maanden en in de procedure met nr. AWB 11/2780 met zeven maanden.
2.1.4. De Rechtbank heeft aanleiding gevonden om de overschrijding van zeven maanden naar beneden bij te stellen tot afgerond een half jaar omdat de door de wrakingsverzoeken ontstane vertraging in de behandeling van de zaken de Rechtbank niet is aan te rekenen.
2.1.5. Aangezien de redelijke termijn aldus in beide zaken met niet meer dan een half jaar is overschreden, is door de Rechtbank in beide zaken een schadevergoeding van € 500 toegekend.
2.1.6. Het Hof heeft met betrekking tot de procedure met nr. AWB 11/2780 – in navolging van de Rechtbank – geoordeeld dat de omstandigheid dat belanghebbende tot twee maal toe (zonder succes) een wrakingsverzoek heeft gedaan een bijzondere omstandigheid is die deels aan belanghebbende is toe te rekenen.
2.2. De klacht richt zich tegen de vaststelling van de hoogte van deze schadevergoeding door het Hof, vastgesteld op € 500.
2.3. Vooropgesteld moet worden dat afwijking van de bij wijze van vuistregels geformuleerde termijnen, zoals de Hoge Raad die in de arresten van 22 april 2005, nr. 37984, ECLI:NL:HR:2005:AO9006, BNB 2005/337 en 22 maart 2013, nr. 11/04270, ECLI:NL:HR:2013:BX6666, BNB 2013/152, heeft neergelegd slechts op haar plaats is indien sprake is van bijzondere omstandigheden. Een bijzondere omstandigheid doet zich onder meer in beginsel niet voor indien de rechter op verzoek van een partij de zitting voor de eerste keer uitstelt (zie. HR 20 juni 2014, nr. 13/01045, ECLI:NL:HR:2014:1461, BNB 2014/200).
Evenzo doet zich een bijzondere omstandigheid in beginsel niet voor indien de behandeling van een zaak ter zitting moet worden onderbroken omdat een verzoek tot wraking is ingediend. Het Hof heeft dit miskend. De tegen dat oordeel gerichte klacht slaagt.
2.4. De overige klachten kunnen niet tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien artikel 81, lid 1, van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering, nu die klachten niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.
2.5. Gelet op het hiervoor onder 2.3 overwogene kan ’s Hofs uitspraak niet in stand blijven. De Hoge Raad kan de zaak afdoen. De uitspraak van het Hof en de stukken van het geding bevatten geen aanwijzingen dat sprake is van feiten die aanleiding kunnen geven om van het hiervoor in 2.3 genoemde beginsel af te wijken. De overschrijding van de redelijke termijn in de zaak met nr. AWB 09/2780 moet daarom worden gesteld op zeven maanden en de vergoeding van door belanghebbende geleden immateriële schade dient op basis daarvan te worden verhoogd tot € 1000, te betalen door de minister van Veiligheid en Justitie.

3 Proceskosten
De Hoge Raad acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten.

4 Beslissing
De Hoge Raad:
verklaart het beroep in cassatie gegrond,
vernietigt de uitspraak van het Hof, voor zover deze betrekking heeft op de uitspraak van de Rechtbank in de zaak met nr. AWB 09/02780,
veroordeelt de Staat der Nederlanden (de minister van Veiligheid en Justitie) in die zaak tot het betalen van een schadevergoeding van € 1000, en
gelast dat de minister van Veiligheid en Justitie aan belanghebbende vergoedt het door deze ter zake van de behandeling van het beroep in cassatie betaalde griffierecht ten bedrage van € 118.

Dit arrest is gewezen door de vice-president R.J. Koopman als voorzitter, en de raadsheren C. Schaap en Th. Groeneveld, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier F. Treuren, en in het openbaar uitgesproken op 7 november 2014.

2011

7 november 2014

13/04302

ECLI:NL:HR:2014:3119

bwbid=bwbr0&artikel=8:73

Vergoeding immateriële schadevergoeding wegens overschrijding redelijke termijn / wrakingsverzoek is geen bijzondere omstandigheid

Gerelateerde content

Samenvatting

BRON

Metadata