Niet voldaan aan voorwaarden voor BPM-teruggaaf wegens export

Eiser heeft voor 83 auto’s een verzoek om teruggaaf van belasting van personenauto’s en motorrijwielen wegens export van een in Nederland geregistreerd motorrijtuig (de verzoeken om teruggaaf van bpm) ingediend.

Verweerder heeft deze verzoeken om teruggaaf van bpm afgewezen. Hiertegen heeft eiser bezwaar gemaakt.

Bij vier uitspraken op bezwaar van 1 maart 2019 heeft verweerder 67 van de 83 bezwaren ongegrond verklaard.

Eiser heeft hiertegen, bij brief van 3 april 2019, ontvangen door de rechtbank Midden-Nederland op diezelfde datum, beroep ingesteld. Het beroepschrift is doorgezonden naar de rechtbank Gelderland (de rechtbank). De rechtbank heeft vervolgens 67 zaaknummers aangemaakt1.

Verweerder heeft de op de zaken betrekking hebbende stukken overgelegd en voor alle beroepen samen één verweerschrift ingediend.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 4 mei 2022. De beroepen zijn gelijktijdig behandeld.

Eiser is verschenen. Namens verweerder zijn verschenen [persoon A] (hierna: verweerder) en [persoon B] .

Feiten

1. Eiser is autohandelaar te [vestigingsplaats] . In die hoedanigheid is hij houder geweest van de onderhavige auto’s (zie hierna onder 8). In 2017 en 2018 heeft eiser voor 83 auto’s verzoeken om teruggaaf van bpm wegens export ingediend bij de Belastingdienst (BD). De gevraagde teruggaaf van bpm bedroeg in totaal € 65.476 (hierna: het totale bpm bedrag).

2. Op de verzoeken is een datum van registratie in een land behorende tot de Europese Unie (EU) vermeld. Het gaat daarbij om de volgende EU-landen: Polen, Litouwen, Roemenië en Duitsland. Bij de verzoeken heeft eiser kopieën van buitenlandse kentekenbewijzen (hierna: de bescheiden) gevoegd.

3. Verweerder heeft de door eiser overgelegde bescheiden gecontroleerd. Verweerder heeft hierbij onder meer gebruik gemaakt van het EUropean CAR and driving licence Information System (hierna: EUCARIS) en een Poolse website, waarop bij correcte inschrijvingen met vermelding van het kenteken, voertuigidenticifatienummer (VIN) en datum eerste toelating de overige voertuiggegevens kunnen worden geverifieerd (hierna: de Poolse website).

4. Op 14 november 2017 en 28 december 2017 heeft verweerder van eiser 13 respectievelijk 67 verzoeken (hierna: de 80 verzoeken) ontvangen. Bij beschikkingen van

30 januari 2018 heeft verweerder de 80 verzoeken afgewezen. Eiser heeft daartegen bezwaar gemaakt.

5. Op 10 augustus 2018 heeft eiser nog eens drie verzoeken bij verweerder ingediend. Deze verzoeken zien op een auto met kenteken [kenteken 1] (hierna: auto 65), een auto met kenteken [kenteken 2] (hierna: auto 66) en een auto met kenteken [kenteken 3] (hierna: auto 67). In navolging van de ontvangst van deze drie verzoeken heeft verweerder eiser, bij brief van 3 september 2018, verzocht binnen twee weken nadere informatie te verstrekken. Dit omdat bij controle twijfels zijn gerezen over de authenticiteit van de door eiser overgelegde bescheiden van deze auto’s. Eiser heeft niet op dit verzoek gereageerd. Bij beschikkingen van 11 oktober 2018 zijn deze 3 verzoeken ook afgewezen.

6. Bij brieven van 5 november 2018 heeft eiser een kopie van een handgeschreven verkoopnota en een kopie van een identiteitsbewijs van de Roemeense afnemer van auto 65 respectievelijk van de Poolse afnemer van auto 66 en auto 67 overgelegd. Deze brieven heeft verweerder aangemerkt als bezwaarschriften tegen de beschikkingen.

7. Op 20 februari 2019 is eiser telefonisch gehoord. Na het horen heeft verweerder nader onderzoek verricht.

8. Op 1 maart 2019 zijn 16 van de 83 bezwaren gegrond verklaard. Daarbij is aan eiser een teruggaaf bpm verleend van in totaal € 14.455. De andere 67 bezwaren zijn ongegrond verklaard. De ongegrond verklaarde bezwaren zien op de onderstaande 67 auto’s:

Geschil

9. In geschil is of verweerder de 67 verzoeken terecht heeft afgewezen. Meer in het bijzonder is in geschil of voor de onderhavige 67 auto’s is voldaan aan de (alle) voorwaarden om ingevolge artikel 14a van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992 (Wet BPM) in verband met artikel 4a van het Uitvoeringsbesluit belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992 (het Uitvoeringsbesluit BPM) recht te hebben op teruggaaf van bpm.

10. Eiser is van mening dat de 67 verzoeken ten onrechte zijn afgewezen. Verweerder is de tegenovergestelde mening toegedaan.

11. Eiser is, zakelijk weergegeven, van mening dat hij op grond van de bij de 67 verzoeken overgelegde bescheiden recht heeft op teruggaaf van het totale bpm-bedrag. Hij stelt dat hij te goeder trouw heeft gehandeld en dat hij mag afgaan op de juistheid van de aan hem, door zijn klanten, verstrekte buitenlandse bescheiden. Hij heeft die bescheiden, bij de verzoeken, overgelegd aan de BD en daarmee is volgens hem voldaan aan de voorwaarden om in aanmerking te komen voor de gevraagde teruggaaf van bpm. Hij heeft zelf geen instrument om de buitenlandse bescheiden op echtheid te controleren en weet ook niet van alle EU-landen aan welke eisen die bescheiden moeten voldoen. Het ligt niet in zijn macht om de buitenlandse bescheiden te toetsen aan de Richtlijn 1999/37/EG van de Raad van 29 april 1999 (zie hierna onder 16) en de per land geldende bijzonderheden waaraan de bescheiden moeten voldoen. Met betrekking tot de auto’s die volgens hem naar Duitsland zijn geëxporteerd (hierna: de Duitse registraties) heeft eiser verder aangevoerd, dat het Duitse kentekenbewijs een duurzaam kentekenbewijs is en dat er geen tijdsduur aan het kentekenbewijs is verbonden. Daarnaast beroept hij zich voor wat betreft de Duitse registraties op het gelijkheidsbeginsel. Hij kent andere garagehouders die bij export van auto’s vanuit Nederland naar Duitsland op hun verzoek wel een teruggaaf van bpm hebben ontvangen van de BD. Hij ziet niet in dat dit voor hem niet zou gelden. Eiser concludeert tot gegrondverklaring van de beroepen.

12. Verweerder is van mening dat de 67 verzoeken terecht zijn afgewezen, omdat niet is voldaan aan de voorwaarden om in aanmerking te komen voor teruggaaf van bpm. Met name is niet voldaan aan de voorwaarde genoemd in artikel 4a, onderdeel d, van het Uitvoeringsbesluit BPM. Met betrekking tot auto’s 1 tot en met 50 en auto’s 65, 66 en 67 heeft eiser bij de verzoeken namelijk geen bescheiden overgelegd waaruit blijkt dat de desbetreffende auto’s zijn geregistreerd in respectievelijk Polen, Roemenië, Litouwen en Duitsland. De door eiser overgelegde bescheiden zijn door verweerder gecontroleerd en daarbij is vastgesteld dat deze bescheiden meerdere gebreken vertonen, als gevolg waarvan zij niet voldoen aan de gestelde eisen van Richtlijn 1999/37/EG en de per land geldende bijzonderheden waaraan deze bescheiden moeten voldoen (zie hierna onder 16).

Met betrekking tot de Duitse registraties is verweerder van mening dat uit de door eiser overgelegde bescheiden weliswaar volgt dat sprake is van een geldige registratie in Duitsland, maar eiser heeft niet aannemelijk gemaakt dat deze auto’s daadwerkelijk naar Duitsland zijn vervoerd en in Duitsland zijn aangekomen. Dit laatste is voor de onderhavige jaren, 2017 en 2018, wel een vereiste voor de teruggaaf van bpm. Daarbij komt dat de registratie van auto’s 51 tot en met 64 op dezelfde dag (ook) weer is beëindigd (eendaagse inschrijving)2. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van de beroepen.

Beoordeling van het geschil

13. Ingevolge artikel 14a, eerste lid, van de Wet BPM wordt teruggaaf van belasting, onder bij algemene maatregel van bestuur te stellen voorwaarden en beperkingen, op aanvraag verleend voor personenauto’s, motorrijwielen en bestelauto’s indien de tenaamstelling van het motorrijtuig in het kentekenregister komt te vervallen omdat het motorrijtuig buiten Nederland wordt gebracht, het motorrijtuig overeenkomstig Richtlijn 1999/37/EG van de Raad van 29 april 1999 inzake de kentekenbewijzen van motorvoertuigen (PbEG 1999, L 138) wordt ingeschreven in een andere lidstaat van de Europese Unie of een staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte en als bewijs van die inschrijving door de bevoegde autoriteit een kentekenbewijs wordt afgegeven, met uitzondering van een kentekenbewijs dat is afgegeven op basis van een tijdelijke inschrijving van het motorrijtuig als bedoeld in artikel 1 van die richtlijn. De teruggaaf wordt verleend aan degene op wiens naam het motorrijtuig was gesteld direct voorafgaand aan het vervallen van de tenaamstelling in het kentekenregister3.

14. Ingevolge artikel 4a van het Uitvoeringsbesluit BPM wordt de in artikel 14a van de Wet BPM bedoelde teruggaaf slechts verleend indien:

a. het motorrijtuig buiten Nederland wordt gebracht en op het moment van het vervallen van de tenaamstelling in het kentekenregister blijkens dit register niet wordt aangemerkt als motorrijtuig bestemd voor sloop of motorrijtuig dat wacht op keuring;

b. het motorrijtuig op het moment, bedoeld in onderdeel a, niet voldoet aan de definitie van schadevoertuig in de zin van de Regeling voertuigen en degene op wiens naam het motorrijtuig te naam was gesteld direct voorafgaand aan het vervallen van die tenaamstelling in het kentekenregister dit bij het verzoek, bedoeld in onderdeel c, verklaart;

c. het verzoek om teruggaaf wordt gedaan binnen dertien weken na het vervallen van de tenaamstelling in het kentekenregister (de zogenoemde dertienwekentermijn); en

d. bij het verzoek bescheiden worden overgelegd waaruit blijkt dat het motorrijtuig is geregistreerd in een andere lidstaat van de Europese Unie of een staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte.

15. In de Memorie van Toelichting (MvT)4op de wijziging van artikel 14a van de Wet BPM per 1 januari 2016 (de wetswijziging) staat, voor zover hier van belang, het volgende:

16. Het bij een verzoek om teruggaaf overgelegde buitenlandse kentekenbewijs moet voldoen aan de eisen van Richtlijn 1999/37/EG (PbEG 1999, L 138). Dit houdt - kort gezegd - in dat de verplichte rubrieken op het kentekenbewijs moeten staan en dat ook de juiste waarden moeten zijn ingevuld. Het gaat daarbij om de volgende rubrieken5:

Daarnaast gelden, naar verweerder onweersproken heeft gesteld, per EU-land een aantal bijzonderheden. Voor de onderhavige EU-landen, Polen, Roemenië, Litouwen en Duitsland, gaat het daarbij om de volgende bijzonderheden:

Polen:

Elk jaartal van afgifte van het kentekenbewijs kent zijn eigen lettercombinatie waarmee het serienummer aanvangt:

2015 seria DR/BAL,

2016 seria DR/BAM,

2017 seria DR/BAN,

2018 seria DR/BAO en

2019 seria DR/BAP.

Poolse kentekenbewijzen hebben voor het onderscheid met de letter o een schuine streep door de 0. De zijkant van het kentekenbewijs bevat een controlestrip waarop diverse gegevens (kenteken, VIN, documentnummer) terugkomen. Het kenteken wordt in het document gestanst.

Roemenië:

Het document kent een serienummer dat correspondeert met het jaar van afgifte:

2017 = 017;

2018 = 018.

Het documentnummer kent een barcode, die kan worden gescand en dan hetzelfde nummer dient te genereren als erboven staat.

Litouwen:

Het documentnummer begint met een letter, die verband houdt met het jaar van afgifte:

2017 G, 2018 H en I.

Rubrieken E en A staan bovenaan het document en zijn dikker gedrukt dan de overige rubrieken.

Duitsland:

De lettercombinatie waarmee het kenteken aanvangt verwijst naar het district waar het kenteken is afgegeven. Elke Duits district heeft een eigen combinatie.

Het documentnummer onder Zulassungsbescheinigung Teil 1, dient te corresponderen met de datum inschrijving (rubriek I): het documentnummer bevat een dagnummer, waarbij 1 januari dag 1 is, 1 februari dag 32, 1 maart dag 60 enzovoort.

17. Verweerder heeft bij de controle van de door eiser bij de verzoeken overgelegde bescheiden een groot aantal gebreken geconstateerd. Deze gebreken zijn de volgende:

• het op het document vermelde serienummer hoort niet bij het jaar van afgifte (komt voor bij meerdere auto’s);
• op veel van de door eiser overgelegde documenten is hetzelfde nummer vermeld, een nummer dat een uniek nummer zou moeten zijn6;
• het documentnummer komt niet overeen met het jaar van afgifte (komt voor bij meerdere auto’s);
• er staan twee verschillende data van afgifte in het overgelegde document (komt voor bij meerdere auto’s);
• de verplichte rubrieken G en H zijn niet ingevuld (komt voor bij meerdere auto’s);
• de kenteken(hoofd)lettercombinatie bestaat niet (komt voor bij meerdere auto’s);
• de plaats van afgifte komt niet overeen met het district van afgifte (komt voor bij meerdere auto’s);
• het jaarnummer correspondeert niet met het jaar van afgifte (komt voor bij meerdere auto’s);
• het dagnummer komt niet overeen met de datum van afgifte (komt voor bij meerdere auto’s);
• het dagnummer is veel hoger dan het aantal dagen van een jaar (hoger dan 365);
• het volgnummer7 is uitzonderlijk hoog (komt voor bij meerdere auto’s);
• er is geen kopie overgelegd van de achterzijde van het buitenlandse kentekenbewijs, waarop het serienummer en de barcode zichtbaar zijn (komt voor bij meerdere auto’s) ;
• het VIN is niet bekend in het betreffende EU-land, maar behoort bij een ander EU-land (komt voor bij meerdere auto’s);
• op het betreffende VIN is in EUCARIS een ander kenteken geregistreerd (komt voor bij meerdere auto’s);
• de auto is in het geheel niet vermeld in EUCARIS (komt voor bij meerdere auto’s);
• het document is, zo volgt uit EUCARIS, afgegeven voor een ander kenteken (komt voor bij meerdere auto’s);
• de op (de kopie van) het Poolse kentekenbewijs vermelde voertuiggegevens zijn onbekend op de Poolse website (komt voor bij meerdere van de auto’s).
• op (de kopie van) het Poolse kentekenbewijs staat geen schuine streep door de 0 (komt voor bij meerdere auto’s).

18. De rechtbank stelt voorop dat de bewijslast, dat is voldaan aan de (alle) voorwaarden om in aanmerking te komen voor teruggaaf van bpm, rust op eiser. Uit de bij het verzoek overgelegde bescheiden moet, onder meer, blijken dat het motorrijtuig is geregistreerd in een andere lidstaat van de Europese Unie of een staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte (zie artikel 4a, onder d, van het Uitvoeringsbesluit BPM).

19. De rechtbank is van oordeel dat eiser niet heeft voldaan aan de op hem rustende bewijslast. Eiser heeft ter zitting gesteld dat hij te goeder trouw heeft gehandeld bij het in ontvangst nemen van de bescheiden (en het overleggen van de bescheiden aan de BD), maar eiser kan zich niet verschuilen achter het argument dat hij de buitenlandse bescheiden die aan hem zijn gegeven niet kan controleren. Anders dan eiser kennelijk veronderstelt, komt het voor zijn rekening en risico dat de door hem overgelegde bescheiden niet voldoen aan de daaraan gestelde eisen. Daarbij komt dat eiser ter zitting niet heeft weerlegd dat de door hem overgelegde bescheiden niet voldoen aan de vereiste kentekenkenmerken.

20. Voor de 14 auto’s waarvan verweerder heeft vastgesteld dat de bij het verzoek overgelegde bescheiden wel voldoen aan de gestelde eisen (auto’s 51 tot en met 64) geldt dat eiser niet aannemelijk heeft gemaakt dat die auto’s daadwerkelijk naar Duitsland zijn vervoerd. Ook hier rust de bewijslast op eiser. Eiser heeft ook aan die bewijslast niet voldaan. Hij heeft na daartoe in de gelegenheid te zijn gesteld geen vervoersbewijzen van deze auto’s overgelegd. Ook op de zitting heeft eiser over het vervoer van deze auto’s naar Duitsland niets naar voren gebracht.

21. Uit de MvT, en meer in het bijzonder de laatste alinea van de Artikelsgewijze Toelichting, zoals hiervóór onder 15. geciteerd, volgt dat ingeval van export naar een andere lidstaat eerst recht bestaat op teruggaaf van bpm als in het definitieve land de auto permanent is ingeschreven. Anders dan eiser heeft betoogd is het dan ook niet voldoende dat deze auto’s geregistreerd zijn (geweest) in het Duitse kentekenregister. De registratie van de onderhavige 14 auto’s in Duitsland is telkens op de dag van die registratie (ook weer) beëindigd. Eiser heeft geen stukken overgelegd waaruit volgt dat de auto’s zijn verkocht en zijn overgebracht naar een persoon of bedrijf in een EU/EER-land waar de auto’s nadien definitief zijn geregistreerd. Uit de door eiser overgelegde stukken volgt slechts dat de registratie van die auto’s telkens op naam van een bedrijf is gebeurd, dat niet de eigenaar van de desbetreffende auto’s werd, maar (enkel) de export administratief faciliteert. Deze gang van zaken is door eiser niet weersproken.

22. Eiser heeft voor de Duitse registraties ook een beroep gedaan op het gelijkheidsbeginsel. Voor de toepassing van het gelijkheidsbeginsel gaat het om gevallen die feitelijk en rechtens gelijk zijn. Het ligt op de weg van eiser om het beroep op het gelijkheidsbeginsel nader te onderbouwen. Omdat hij geen concrete gevallen die feitelijk en rechtens gelijk zijn heeft genoemd, slaagt het beroep op het gelijkheidsbeginsel niet.

Slotconclusie

23. Met betrekking tot de onderhavige 67 auto’s is niet voldaan aan de voorwaarden om in aanmerking te komen voor de verzochte teruggaaf van bpm. Gelet hierop heeft verweerder de bezwaren tegen de afwijzing van de 67 verzoeken van eiser terecht ongegrond verklaard.

24. Gelet op het vooroverwogene dienen de beroepen ongegrond te worden verklaard.

25. De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling, omdat alle beroepen ongegrond zullen worden verklaard.

Beslissing

De rechtbank verklaart de beroepen ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan door mr. J.J. Westerbaan, voorzitter, mr. A.P. Vaatstra en mr. R. van der Struijk, rechters, in tegenwoordigheid van mr. L.A. Aalbersberg, griffier.