X (bv; belanghebbende) is opgericht op 7 maart 2017 en maakt onderdeel uit van een internationaal concern dat actief is in de olie- en gaswinning. Zij is opgericht om de centrale houdster- en financieringsfunctie op zich te nemen. Zij voert als valuta de euro, ook voor jaarrekening- en belastingdoeleinden.
X heeft op 7 april 2017 van een zuster-bv een deelneming in de Noorse vennootschap Lundin Norway AS (LNAS) verworven. De koopsom bedroeg ongeveer $7,1 miljard, omgerekend ongeveer € 6,7 miljard. Omgerekend € 922.537.081 heeft X aangewend om een deel van de koopsom van LNAS te financieren (de USD-geldlening).
LNAS heeft als valuta de Noorse kroon (NOK) en maakt haar jaarrekening en aangiften op in NOK. LNAS houdt zich bezig met oliewinning en verkoop daarvan. De verkoop van geproduceerde olie en gas vindt plaats in US dollar (USD). De bezittingen van LNAS bestaan nagenoeg geheel uit vergunningen om olie- en gasvelden te exploiteren en uit gekapitaliseerde uitgaven. De waarde van deze bezittingen is afhankelijk van de olieprijs, die in USD luidt.
X heeft bij de Inspecteur een verzoek op grond van artikel 13, lid 7, Wet VpB 1969 ingediend, maar de Inspecteur heeft dit afgewezen. Bij Rechtbank Den Haag is in geschil of de USD-geldlening strekt tot het afdekken van een valutarisico dat met de deelneming in LNAS wordt gelopen als bedoeld in artikel 13, lid 7, Wet VpB 1969. De omvang van het bedrag is niet in geschil.
X stelt dat aan de voorwaarden van artikel 13, lid 7, Wet VpB 1969 is voldaan. Zij loopt met haar deelneming in LNAS een EUR-USD-valutarisico, welk risico wordt afgedekt door de USD-geldlening. Zij betoogt dat voor haar waardering van LNAS de USD-koers een bepalende factor is. De waardeontwikkeling van de deelneming in LNAS en de lening waarmee die deelneming is gefinancierd, zijn beide afhankelijk van de EUR-USD-wisselkoers. De koers EUR-NOK is voor de waardeontwikkeling van de deelneming in LNAS niet van belang.
Naar het oordeel van de Rechtbank heeft X aannemelijk gemaakt dat de USD-geldlening strekt tot het afdekken van een EUR-USD-valutarisico dat door haar met haar deelneming LNAS wordt gelopen als bedoeld in artikel 13, lid 7, Wet VpB 1969. Uitgangspunt is dat op het niveau van X moet worden beoordeeld of zij een EUR-USD-valutarisico loopt met haar deelneming LNAS.
Het beroep wordt gegrond verklaard. De Inspecteur dient alsnog een goedkeurende beschikking op grond van artikel 13, lid 7, Wet VpB 1969 te geven.
BRON
Uitspraak van de meervoudige kamer van 1 juli 2021 in de zaak tussen
Eiseres heeft bij verweerder een verzoek op grond van artikel 13, lid 7, van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (de Wet VPB 1969) ingediend (het verzoek).
Verweerder heeft het verzoek afgewezen. Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar van 30 oktober 2019 het bezwaar daartegen ongegrond verklaard.
Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld.
Verweerder heeft een verweerschrift ingediend. Onder verwijzing naar artikel 8:29 van de Algemene wet bestuursrecht heeft verweerder de rechtbank verzocht om beperkte kennisneming van bepaalde stukken. De geheimhoudingskamer heeft het verzoek bij beslissing van 27 januari 2020 toegewezen.
Eiseres heeft vóór de zitting nadere stukken ingediend.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 20 mei 2021.
Namens eiseres zijn verschenen de gemachtigde, [A] en drs. [B] . Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door drs. [C] , drs. [D] en mr. [E] .
Overwegingen
Feiten
1. Eiseres is opgericht op 7 maart 2017 en maakt onderdeel uit van een internationaal concern dat actief is in de olie-en gaswinning. Eiseres is opgericht om de centrale houdster- en financieringsfunctie op zich te nemen. Zij voert als valuta de Euro, ook voor jaarrekening- en belastingdoeleinden.
2. Eiseres heeft op 7 april 2017 van een zuster-B.V. een deelneming in de Noorse vennootschap Lundin Norway AS (LNAS) verworven. De koopsom bedroeg ongeveer USD 7,1 miljard, omgerekend ongeveer EUR 6,7 miljard. Verder heeft eiseres per saldo een schuldpositie van omgerekend ongeveer EUR 923 miljoen van de zuster-B.V. overgenomen, bestaande uit (i) een credit facility in USD van omgerekend ongeveer EUR 3,86 miljard en (ii) twee vorderingen op LNAS in Noorse Kroon (NOK) van in totaal omgerekend ongeveer EUR 2,94 miljard. Van het bedrag van omgerekend ongeveer EUR 923 miljoen heeft een bedrag van omgerekend EUR 842.907 betrekking op de financiering van overige vorderingen. Omgerekend EUR 922.537.081 heeft eiseres aangewend om een deel van de koopsom van LNAS te financieren (de USD-geldlening).
3. LNAS heeft als valuta de Noorse Kroon (NOK) en maakt haar jaarrekening en aangiften op in NOK. LNAS houdt zich bezig met oliewinning en verkoop daarvan. De verkoop van geproduceerde olie en gas vindt plaats in USD. De bezittingen van LNAS bestaan nagenoeg geheel uit vergunningen om olie-en gasvelden te exploiteren en uit gekapitaliseerde uitgaven. De waarde van deze bezittingen is afhankelijk van de olieprijs, die in USD luidt.
4. Eiseres heeft de deelneming in LNAS bij aankoop gewaardeerd op verkrijgingsprijs of lagere bedrijfswaarde. Eiseres heeft in haar commerciële jaarrekening 2017 de balanswaardering van haar deelneming in LNAS verlaagd met ongeveer EUR 151,7 miljoen als gevolg van de waardedaling van de USD ten opzichte van de Euro.
Geschil
5. In geschil is of de USD-geldlening strekt tot het afdekken van een valutarisico dat met de deelneming in LNAS wordt gelopen als bedoeld in artikel 13, lid 7, van de Wet VPB 1969. De omvang van het bedrag is niet in geschil.
6. Eiseres stelt dat aan de voorwaarden van artikel 13, lid 7, van de Wet VPB 1969 is voldaan. Zij loopt met haar deelneming in LNAS een EUR-USD valutarisico, welk risico wordt afgedekt door de USD-geldlening. Eiseres betoogt dat voor haar waardering van LNAS de USD-koers een bepalende factor is. De waardeontwikkeling van de deelneming in LNAS en de lening waarmee die deelneming is gefinancierd, zijn beide afhankelijk van de EUR-USD wisselkoers. De koers EUR-NOK is voor de waardeontwikkeling van de deelneming in LNAS niet van belang.
7. Verweerder betoogt dat artikel 13, lid 7, van de Wet VPB 1969 slechts kan worden toegepast als LNAS in het vermogen van eiseres als een USD vermogensbestanddeel zou kwalificeren, omdat alleen in dat specifieke geval de USD-geldlening is op te vatten als een afdekkingsinstrument voor het valutarisico dat LNAS met zich meebrengt. LNAS bevindt zich in een NOK-omgeving en de jaarrekening wordt opgemaakt in NOK. Eiseres investeert volgens verweerder daarom feitelijk in NOK en het valutarisico dat eiseres loopt met LNAS is een NOK-valutarisico ten opzichte van de Euro. Dat kan niet worden afgedekt met een USD-kredietfaciliteit.
Beoordeling
8. Ingevolge artikel 13, lid 1, van de Wet VPB 1969, blijven bij het bepalen van de winst buiten aanmerking de voordelen uit hoofde van een deelneming, alsmede de kosten ter zake van de verwerving of de vervreemding van die deelneming (de deelnemingsvrijstelling).
9. In artikel 13, lid 7, van de Wet VPB 1969, is een uitzondering op de hoofdregel van het eerste lid opgenomen:
“Indien de inspecteur vooraf bij voor bezwaar vatbare beschikking, eventueel onder het stellen van nadere voorwaarden, heeft vastgesteld dat een rechtshandeling strekt tot het afdekken van valutarisico dat met een deelneming wordt gelopen, behoort een voordeel uit de desbetreffende rechtshandeling tot de voordelen uit hoofde van de deelneming.”
10. In de parlementaire geschiedenis is over deze bepaling vermeld:
“(…) Het zevende lid betreft eveneens een uitbreiding van het voordelenbegrip en ziet op de regeling inzake het afdekken van valutarisico's ter zake van deelnemingen die voorheen in het eerste lid was opgenomen. De zinsnede in de oude tekst waarin is bepaald dat een geldlening aangegaan voor de verwerving van een deelneming geen rechtshandeling is die strekt tot het afdekken van het valutarisico, is niet overgenomen. Hiermee wordt beter dan onder de oude redactie recht gedaan aan de strekking van deze regeling. Hierdoor is het voortaan ook mogelijk dat op verzoek de deelnemingsvrijstelling ook kan worden toegepast op valutaresultaten behaald met een lening die is aangegaan voor de verwerving van de deelneming, voor zover deze valutaresultaten dienen ter afdekking van het valutarisico dat met de deelneming zelf wordt gelopen.(...)Overigens en wellicht ten overvloede kan nog worden opgemerkt dat een rechtshandeling die strekt tot het afdekken van valutarisico dat met een deelneming wordt gelopen, veelal uit een valuta-element en een rente element bestaat, waarbij alleen het valuta-element onder de deelnemers vrijstelling kan worden gebracht. Het rente-element valt in de belastbare winst. (…)”
11. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres aannemelijk gemaakt dat de USD-geldlening strekt tot het afdekken van een EUR-USD-valutarisico dat door eiseres met haar deelneming LNAS wordt gelopen als bedoeld in artikel 13, lid 7, van de Wet VPB 1969. Uitgangspunt is dat op het niveau van eiseres moet worden beoordeeld of eiseres een EUR-USD valutarisico loopt met haar deelneming LNAS. Eiseres hanteert de EUR als valuta, LNAS is door eiseres gekocht in USD en een toekomstige vervreemding van LNAS zal - naar eiseres onweersproken heeft gesteld - plaatsvinden in USD. Eiseres loopt daarmee met haar deelneming LNAS een EUR-USD-valutarisico. De lening in USD staat tegenover de deelneming LNAS en dekt daarmee het koersrisico EUR-USD af. Dat LNAS zich in een NOK-omgeving bevindt en haar jaarrekening in NOK opmaakt, zoals verweerder aanvoert, maakt niet dat LNAS een NOK-vermogensbestandsdeel is voor eiseres. De rechtbank kan het betoog van verweerder dat onderscheid moet worden gemaakt tussen risico van de deelneming en risico met de deelneming niet volgen. Verweerder wijst er terecht op dat LNAS zelf een USD-NOK-risico loopt, dat in haar resultaat valt. Dat laat onverlet dat voor artikel 13, lid 7, van de Wet VPB 1969 op het niveau van eiseres als de belastingplichtige moet worden beoordeeld wat het valutarisico op de deelneming is. De commerciële afwaardering van eiseres van de deelneming LNAS is bovendien een bevestiging dat eiseres een EUR- USD-valutarisico loopt met LNAS.
12. Gelet op wat hiervoor is overwogen, dient het beroep gegrond te worden verklaard.
Proceskosten
13. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiser gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op afgerond EUR 1.496 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van EUR 748 met een wegingsfactor 1). Voor vergoeding van in bezwaar gemaakte proceskosten is geen plaats omdat daar in de bezwaarfase niet om is verzocht.
Beslissing
De rechtbank:
verklaart het beroep gegrond;
vernietigt de uitspraak op bezwaar;
draagt verweerder op eiseres een goedkeurende beschikking op grond van artikel 13, lid 7, van de Wet VPB 1969 te geven in lijn met deze uitspraak;
veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiseres tot een bedrag van EUR 1.496;
draagt verweerder op het betaalde griffierecht van EUR 345 aan eiseres te vergoeden.
Deze uitspraak is gedaan door mr. B. Boom, voorzitter, en mr. S.E. Postema en mr. E.J.W. Heithuis, leden, in aanwezigheid van mr. S.R.M. Dekker, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 1 juli 2021.
