Toeslagenouders met buitenlandse afkomst vaker gecontroleerd

Samenvatting

De harde fraudeaanpak van de Belastingdienst inzake kinderopvangtoeslag heeft ouders met een buitenlandse achtergrond structureel vaker getroffen dan ouders van Nederlandse afkomst. Ouders met een buitenlandse afkomst werden gemiddeld tot twee keer vaker geselecteerd voor toezichtshandelingen.

Toegespitst op specifieke vormen van toezicht en handhaving zijn de verschillen groter. Bijvoorbeeld bij het risicoclassificatiemodel, op basis waarvan ouders geselecteerd werden voor nadere controle door een ambtenaar, werden in 2014 mensen met een buitenlandse afkomst acht keer vaker geselecteerd voor nadere controle dan mensen met een Nederlandse afkomst. Ook kregen ouders met een buitenlandse achtergrond zeven keer vaker de kwalificatie ‘opzet/grove schuld’.

Dit komt naar voren uit een vooronderzoek van het College voor de Rechten van de Mens (het College). Naar aanleiding van tientallen klachten van ouders over vermeende discriminatie onderzocht het College de geanonimiseerde gegevens van alle ouders die in de jaren 2014 en 2018 kinderopvangtoeslag aanvroegen. Dit onderzoek is een vooronderzoek en maakt deel uit van de procedure waarin het College die individuele klachten afzonderlijk zal beoordelen.

Op basis van dit vooronderzoek constateert het College dat er genoeg aanwijzingen zijn om te vermoeden dat de toeslagenouders die bij het College een klacht hebben ingediend inderdaad zijn gediscrimineerd op grond van hun afkomst. Dit vermoeden heeft een belangrijke juridische consequentie: het betekent dat de ouders geen verder bewijs van discriminatie hoeven te leveren, maar dat het nu aan de Belastingdienst is om in al die individuele gevallen aan te tonen dat hij níet heeft gediscrimineerd.