Tariefindeling voor douanegoederen die worden omschreven als antennes voor routers

Voorlopige editie

ARREST VAN HET HOF (Achtste kamer)

20 oktober 2022 (*)

In zaak C‑542/21,

betreffende een verzoek om een prejudiciële beslissing krachtens artikel 267 VWEU, ingediend door de Augstākā tiesa (Senāts) (hooggerechtshof, Letland) bij beslissing van 26 augustus 2021, ingekomen bij het Hof op 30 augustus 2021, in de procedure

„Mikrotīkls” SIA

tegen

Valsts ieņēmumu dienests,

wijst

HET HOF (Achtste kamer),

samengesteld als volgt: N. Piçarra (rapporteur), waarnemend kamerpresident, N. Jääskinen en M. Gavalec, rechters,

advocaat-generaal: T. Ćapeta,

griffier: A. Calot Escobar,

gezien de stukken,

gelet op de opmerkingen van:

• de Letse regering, vertegenwoordigd door J. Davidoviča en K. Pommere als gemachtigden,
• de Europese Commissie, vertegenwoordigd door L. Ozola en M. Salyková als gemachtigden,

Gelet op de beslissing, de advocaat-generaal gehoord, om de zaak zonder conclusie te berechten,

het navolgende

Arrest

1 Het verzoek om een prejudiciële beslissing betreft de uitlegging van postonderverdeling 8517 70 11 van de gecombineerde nomenclatuur (hierna: „GN”), die is opgenomen in bijlage I bij verordening (EEG) nr. 2658/87 van de Raad van 23 juli 1987 met betrekking tot de tarief‑ en statistieknomenclatuur en het gemeenschappelijk douanetarief (PB 1987, L 256, blz. 1), zoals gewijzigd bij verordening (EG) nr. 254/2000 van de Raad van 31 januari 2000 (PB 2000, L 28, blz. 16) (hierna: „verordening nr. 2658/87”), zoals die bijlage is gewijzigd bij uitvoeringsverordening (EU) nr. 927/2012 van de Commissie van 9 oktober 2012 (PB 2012, L 304, blz. 1) en bij uitvoeringsverordening (EU) nr. 1001/2013 van de Commissie van 4 oktober 2013 (PB 2013, L 290, blz. 1) (hierna: „bijlage I”).

2 Dit verzoek is ingediend in het kader van een geding tussen „Mikrotīkls” SIA en de Valsts ieņēmumu dienests (belastingdienst, Letland; hierna: „belastingdienst”) over de tariefindeling onder GN‑postonderverdeling 8517 70 19 van goederen die worden omschreven als antennes voor routers.

Toepasselijke bepalingen

GS

3 Het geharmoniseerde systeem inzake de omschrijving en de codering van goederen (hierna: „GS”) is in het kader van de Werelddouaneorganisatie (WDO) ingevoerd bij het op 14 juni 1983 te Brussel gesloten Internationaal Verdrag betreffende het geharmoniseerde systeem inzake de omschrijving en de codering van goederen, dat met zijn wijzigingsprotocol van 24 juni 1986 namens de Europese Economische Gemeenschap is goedgekeurd bij besluit 87/369/EEG van de Raad van 7 april 1987 (PB 1987, L 198, blz. 1). De aantekeningen op het GS worden overeenkomstig de bepalingen van dat verdrag opgesteld binnen de WDO.

4 Overeenkomstig artikel 3, lid 1, onder a), punt 2, van het in het vorige punt bedoelde verdrag verbindt elke verdragsluitende partij zich ertoe de algemene regels voor de interpretatie van het GS, alsmede alle aantekeningen op de afdelingen en de hoofdstukken en de aanvullende aantekeningen op de onderverdelingen toe te passen en de draagwijdte van de afdelingen, hoofdstukken, posten en onderverdelingen van het GS niet te wijzigen.

5 De aantekeningen op post 8517 van het GS bevatten een deel II, betreffende „andere toestellen voor het zenden of ontvangen van spraak, van beelden of van andere gegevens, daaronder begrepen toestellen voor de overdracht in een kabelnetwerk of in een draadloos netwerk (zoals een lokaal netwerk of een uitgestrekt netwerk)”. Punt F van deze afdeling vermeldt „toestellen voor radiotelefonie of voor radiotelegrafie (zendtoestellen, ontvangtoestellen en gecombineerde zend-ontvangtoestellen)”. Punt G van deze afdeling vermeldt „andere communicatietoestellen”, omschreven als „toestellen voor de overdracht in een kabelnetwerk of in een draadloos netwerk (zoals een lokaal netwerk of een uitgestrekt netwerk) of voor het zenden, het doorzenden of het ontvangen van spraak of ander geluid, van beelden of van andere gegevens in dergelijke netwerken”. „Routers” worden uitdrukkelijk vermeld in punt 3 van dat punt G.

GN

6 Zoals volgt uit artikel 1, lid 1, van verordening nr. 2658/87, regelt de door de Europese Commissie vastgestelde GN de tariefindeling van goederen die worden ingevoerd in de Europese Unie. De GN neemt de posten en de onderverdelingen van het GS tot zes cijfers over, en alleen het zevende en het achtste cijfer vormen eigen onderverdelingen van de GN.

7 Krachtens artikel 12, lid 1, van verordening nr. 2658/87 stelt de Commissie jaarlijks bij verordening een volledige versie van de GN vast, met de daarbij behorende tarieven van de douanerechten overeenkomstig artikel 1, zoals die voortvloeit uit door de Raad van de Europese Unie of door de Commissie vastgestelde bepalingen. Deze verordening wordt uiterlijk 31 oktober in het Publicatieblad van de Europese Unie bekendgemaakt en is van toepassing met ingang van 1 januari van het daaropvolgende jaar.

8 Uit het dossier waarover het Hof beschikt blijkt dat op het hoofdgeding de versies van de GN van toepassing zijn die voortvloeien uit respectievelijk uitvoeringsverordening nr. 927/2012, waarbij de GN is gewijzigd met ingang van 1 januari 2013, en uitvoeringsverordening nr. 1001/2003, waarbij de GN is gewijzigd met ingang van 1 januari 2014. De voor het hoofdgeding relevante bepalingen van de GN zijn evenwel in dezelfde bewoordingen gehandhaafd.

9 In de algemene regels voor de interpretatie van de GN, die zijn opgenomen in bijlage I, eerste deel, titel I, afdeling A, is bepaald:

10 Het tweede deel van bijlage I, met als opschrift „Tabel van de rechten”, omvat een afdeling XVI, met als opschrift „Machines, toestellen en elektrisch materieel, alsmede delen daarvan; toestellen voor het opnemen of het weergeven van geluid, voor het opnemen of het weergeven van beelden en geluid voor televisie, alsmede delen en toebehoren van deze toestellen”. Aantekening 2, onder b), op die afdeling luidt:

11 Deze afdeling bevat een hoofdstuk 85, met als opschrift „Elektrische machines, apparaten, uitrustingsstukken, alsmede delen daarvan; toestellen voor het opnemen of het weergeven van geluid, toestellen voor het opnemen of het weergeven van beelden en geluid voor televisie, alsmede delen en toebehoren van deze toestellen”. Post 8517 van dit hoofdstuk van de GN luidt als volgt:

12 De toelichtingen op de GN worden door de Commissie vastgesteld krachtens artikel 9, lid 1, onder a), tweede streepje, van verordening nr. 2658/87. In het hoofdgeding zijn de toelichtingen bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie van 6 mei 2011 (PB 2011, C 137, blz. 1) relevant betreffende, enerzijds, GN‑onderverdeling 8517 62 00, die „routers” vermeldt in punt 6, tweede alinea, en, anderzijds, de GN‑onderverdelingen 8517 69 39 en 8517 69 90, die elk een lijst bevatten van toestellen voor radiotelefonie of radiotelefonie met als functie het zenden of ontvangen van spraak, van beelden of van andere gegevens.

Hoofdgeding en prejudiciële vraag

13 Van 7 januari 2013 tot 27 oktober 2014 heeft Mikrotīkls de aangeboden goederen aangegeven als „antennes voor routers en delen daarvan” die voor het vrije verkeer vielen onder GN‑postonderverdeling 8517 70 11 betreffende „antennes voor toestellen voor radiotelefonie of radiotelegrafie”, met als gevolg dat voor deze goederen een invoerrecht van 0 % gold.

14 Op 29 januari 2016 heeft de belastingdienst beslist dat deze goederen, gelet op hun wezenlijke kenmerken en de systematiek van post 8517 van de GN, gelezen in samenhang met de toelichtingen op de GS, niet onder postonderverdeling 8517 70 11 van de GN konden worden ingedeeld. Volgens de belastingdienst maakt zowel de GN als de GS een onderscheid tussen, enerzijds, toestellen voor radiotelegrafie of radiotelefonie en, anderzijds, routers, waarbij routers afzonderlijke communicatietoestellen zijn die worden geconfigureerd voor gebruik in local area networks (LAN) en/of wide area networks (WAN). Bijgevolg moeten antennes voor routers en delen daarvan worden ingedeeld onder GN‑postonderverdeling 8517 70 19, als zijnde „andere” antennes en antennereflectoren en de delen waarvan kan worden onderkend dat zij bestemd zijn om samen met deze artikelen te worden gebruikt, zodat een invoerrecht van 3,6 % van toepassing was. Bijgevolg heeft de belastingdienst van Mikrotīkls betaling gevorderd van de invoerrechten voor een hoofdbedrag van 22 493,03 EUR en van de belasting over de toegevoegde waarde (btw) voor een hoofdbedrag van 4 723,51 EUR, alsmede van een geldboete en vertragingsrente.

15 Mikrotīkls heeft beroep tot nietigverklaring van deze beslissing ingesteld en vervolgens hoger beroep aangetekend. De administratīvā apgabaltiesa (bestuursrechter in tweede aanleg, Letland) heeft dat hoger beroep bij arrest van 12 februari 2018 verworpen. Deze rechter heeft opgemerkt dat ook de douaneautoriteiten van andere lidstaten antennes voor routers en de delen daarvan indelen onder GN‑postonderverdeling 8517 70 19 en dat de toelichtingen daarop, betreffende de onderverdelingen 8517 69 39 en 8517 69 90, bevestigen dat toestellen voor radiotelefonie of radiotelegrafie binnen de GN als afzonderlijke toestellen moeten worden onderscheiden van routers.

16 Mikrotīkls heeft cassatieberoep tegen dat arrest ingesteld bij de Augstākā tiesa (Senāts) (hooggerechtshof, Letland), de verwijzende rechter, op grond dat de belastingdienst en de administratīvā apgabaltiesa geen acht hebben geslagen op met name aantekening 2, onder b), op afdeling XVI van bijlage I, de onderverdelingen 8517 62 00 en 8517 70 11 van de GN, alsmede de toelichtingen bij de GS en de GN betreffende post 8517.

17 De verwijzende rechter is van oordeel dat routers als die welke worden gemaakt door Mikrotīkls, als zodanig onder onderverdeling 8517 62 00 van de GN vallen. Gelet op aantekening 2, onder b), op afdeling XVI van bijlage I vraagt hij zich af of delen van de toestellen die onder deze onderverdeling vallen, samen met deze toestellen onder dezelfde onderverdeling moeten worden ingedeeld.

18 Bovendien vraagt deze rechter zich evenwel af of antennes voor routers – zoals Mikrotīkls stelt – als „antennes voor toestellen voor radiotelefonie of radiotelegrafie” moeten worden ingedeeld onder GN‑onderverdeling 8517 70 11, dan wel als „andere” antennes voor toestellen van GN‑post 8517 onder onderverdeling GN 8517 70 19.

19 Tegen deze achtergrond heeft de Augstākā tiesa (Senāts) de behandeling van de zaak geschorst en het Hof om een antwoord op de volgende prejudiciële vraag verzocht:

Beantwoording van de prejudiciële vraag

20 Met zijn vraag wenst de verwijzende rechter te vernemen of GN‑postonderverdeling 8517 70 11 aldus moet worden uitgelegd dat zij ziet op antennes voor routers die zijn geconfigureerd voor overdracht in local area networks (LAN) en/of wide area networks (WAN).

21 Vooraf zij eraan herinnerd dat wanneer het Hof wordt verzocht om een prejudiciële beslissing over een vraag op het gebied van de tariefindeling, het tot taak heeft om de nationale rechter de criteria aan te reiken aan de hand waarvan hij de betrokken producten correct in de GN kan indelen, en niet zozeer om zelf deze producten in te delen. Deze indeling is het resultaat van een louter feitelijke beoordeling en het staat niet aan het Hof om deze beoordeling te verrichten in het kader van een prejudiciële verwijzing (zie in die zin arrest van 18 juni 2020, Hydro Energo, C‑340/19, EU:C:2020:488, punt 33 en aldaar aangehaalde rechtspraak).

22 Tevens zij eraan herinnerd dat volgens algemene regel 1 voor de interpretatie van de GN de bewoordingen van de posten en de aantekeningen op de afdelingen of op de hoofdstukken van deze nomenclatuur bepalend zijn voor de indeling van goederen. Het beslissende criterium voor de tariefindeling van goederen moet in het belang van de rechtszekerheid en van het gemak van de douanecontroles in de regel worden gezocht in de objectieve kenmerken en eigenschappen ervan, zoals deze in de bewoordingen van de post van de GN en in de aantekeningen op de afdelingen of hoofdstukken zijn omschreven. De bestemming van het product kan een objectief indelingscriterium zijn voor zover zij inherent is aan dit product, wat aan de hand van de objectieve kenmerken en eigenschappen ervan kan worden beoordeeld (zie in die zin arresten van 3 juni 2021, Flavourstream, C‑822/19, EU:C:2021:444, punt 34, en 28 oktober 2021, KAHL en Roeper, C197/20 en C‑216/20, EU:C:2021:892, punt 31).

23 Bovendien heeft het Hof herhaaldelijk geoordeeld dat de toelichtingen op het GS en de GN weliswaar niet bindend zijn, maar toch belangrijke instrumenten vormen ter verzekering van de uniforme toepassing van het gemeenschappelijk douanetarief, die als zodanig nuttige gegevens bevatten voor de interpretatie daarvan (zie in die zin arresten van 18 juni 2020, Hydro Energie, C‑340/19, EU:C:2020:488, punt 36, en 28 oktober 2021, KAHL en Roeper, C‑197/20 en C‑216/20, EU:C:2021:892, punt 32). De GN‑toelichtingen komen niet in de plaats van de GS‑toelichtingen, maar moeten worden beschouwd als een aanvulling daarop en samen daarmee worden geraadpleegd (arrest van 13 september 2018, Vision Research Europe, C‑372/17, EU:C:2018:708, punt 23 en aldaar aangehaalde rechtspraak).

24 Aangezien het hoofdgeding ziet op de tariefindeling van de betrokken goederen in onderverdelingen met zes en acht cijfers van GN‑post 8517, zij eraan herinnerd dat voor die indeling, overeenkomstig algemene regel 6 voor de interpretatie van de GN, de bewoordingen van die onderverdelingen en de aanvullende aantekeningen bepalend zijn, waarbij ook rekening wordt gehouden met de aantekeningen op de afdelingen en de hoofdstukken, voor zover niet anders is bepaald.

25 Onder verwijzing naar aantekening 2, onder b), van afdeling XVI van bijlage I is de verwijzende rechter van oordeel dat, aangezien de door Mikrotīkls gemaakte routers onder GN‑onderverdeling 8517 62 00 vallen, als zijnde „toestellen voor het ontvangen, omzetten en zenden of regenereren van spraak, van beelden of van andere gegevens, schakelapparaten en toestellen voor het routen daaronder begrepen”, de antennes voor routers waarover het in het hoofdgeding gaat, samen met die routers onder diezelfde onderverdeling moeten worden ingedeeld.

26 Uit die aantekening 2, onder b), volgt dat, wanneer van de delen van de betrokken machine „kan worden onderkend dat zij uitsluitend of hoofdzakelijk bestemd zijn voor een bepaalde machine of voor verschillende onder eenzelfde post vallende machines”, die delen normaliter worden ingedeeld onder de post die geldt voor die machine(s), of onder een van de in die aantekening vermelde posten (zie in die zin arrest van 15 mei 2014, Data I/O, C‑297/13, EU:C:2014:331, punt 46).

27 Uit GN‑post 8517 blijkt evenwel dat delen van onder die post vallende goederen worden ingedeeld onder een specifieke onderverdeling van de GN, te weten onderverdeling 8517 70 betreffende „delen”. Hieruit volgt dat antennes voor routers niet kunnen worden ingedeeld onder GN‑postonderverdeling 8517 62 00 van de GN, waaronder die toestellen vallen.

28 Doordat die antennes in geen enkele onderverdeling met acht cijfers van GN‑post 8517 uitdrukkelijk worden vermeld, rijst de vraag of zij als „antennes voor toestellen voor radiotelefonie of radiotelegrafie” in de zin van GN‑onderverdeling 8517 70 11 moeten worden ingedeeld, dan wel als „andere” antennes in de zin van GN‑onderverdeling 8517 70 19, die een restonderverdeling vormt.

29 Voor de beantwoording van deze vraag is het van belang op te merken dat het begrip „toestellen voor radiotelefonie of radiotelegrafie” in de zin van GN‑post 8517 niet ziet op „routers”. Deze toestellen worden, zoals vermeld in punt 27 van het onderhavige arrest, immers ingedeeld onder GN‑onderverdeling 8517 62 00. Bovendien worden „ontvangtoestellen voor radiotelefonie of radiotelegrafie” naargelang het geval ingedeeld onder hetzij onderverdeling 8517 69 31 („draagbare ontvangtoestellen voor het oproepen van of berichtgeving aan personen”), hetzij onderverdeling 8517 69 39 („andere”), terwijl „andere” toestellen voor radiotelefonie of radiotelegrafie, met name voor het zenden of ontvangen van spraak, van beelden of van andere gegevens, onder GN‑onderverdeling 8517 69 90 vallen.

30 Deze bevindingen vinden steun in de toelichtingen bij de GN. De toelichtingen bij GN‑onderverdeling 8517 62 00 vermelden immers in de tweede alinea, punt 6, „routers”, terwijl de toelichtingen bij de GN‑onderverdelingen 8517 69 39 en 8517 69 90 elk een lijst bevatten van toestellen voor radiotelefonie of radiotelegrafie met als functie, respectievelijk, het ontvangen van spraak, van beelden of van andere gegevens en het zenden of overdragen van spraak, van beelden of van andere gegevens.

31 Evenzo vermeldt deel II van de aantekeningen op GS‑post 8517 onder punt F „ toestellen voor radiotelefonie of voor radiotelegrafie (zendtoestellen, ontvangtoestellen en gecombineerde zend-ontvangtoestellen)” en onder punt G „andere communicatietoestellen”, omschreven als „toestellen voor de overdracht in een kabelnetwerk of in een draadloos netwerk (zoals een lokaal netwerk of een uitgestrekt netwerk) of voor het zenden, het doorzenden of het ontvangen van spraak of ander geluid, van beelden of van andere gegevens in dergelijke netwerken”, waaronder „routers” uitdrukkelijk worden vermeld in punt 3 van dat punt G.

32 Aangezien GN‑onderverdeling 8517 70 11 niet aldus kan worden uitgelegd dat zij ziet op antennes voor routers, doordat die antennes niet kunnen worden gelijkgesteld met „antennes voor toestellen voor radiotelefonie of radiotelegrafie”, moet restonderverdeling 8517 70 19 van de GN aldus worden begrepen dat die antennes onder laatstgenoemde onderverdeling vallen.

33 Gelet op een en ander moet op de prejudiciële vraag worden geantwoord dat GN‑onderverdeling 8517 70 11 aldus moet worden uitgelegd dat zij niet ziet op antennes voor routers die worden geconfigureerd voor overdracht in local area networks (LAN) en/of wide area networks (WAN).

Kosten

34 Ten aanzien van de partijen in het hoofdgeding is de procedure als een aldaar gerezen incident te beschouwen, zodat de verwijzende rechterlijke instantie over de kosten heeft te beslissen. De door anderen wegens indiening van hun opmerkingen bij het Hof gemaakte kosten komen niet voor vergoeding in aanmerking.

Het Hof (Achtste kamer) verklaart voor recht:

Onderverdeling 8517 70 11 van de gecombineerde nomenclatuur, die is opgenomen in bijlage I bij verordening (EEG) nr. 2658/87 van de Raad van 23 juli 1987 met betrekking tot de tarief‑ en statistieknomenclatuur en het gemeenschappelijk douanetarief, zoals gewijzigd bij verordening (EG) nr. 254/2000 van de Raad van 31 januari 2000, zoals die bijlage is gewijzigd bij uitvoeringsverordening (EU) nr. 927/2012 van de Commissie van 9 oktober 2012 en bij uitvoeringsverordening (EU) nr. 1001/2013 van de Commissie van 4 oktober 2013,

moet aldus worden uitgelegd dat:

zij niet ziet op antennes voor routers die worden geconfigureerd voor overdracht in local area networks (LAN) en/of wide area networks (WAN).

ondertekeningen

* Procestaal: Lets.