Navordering vennootschapsbelasting; winstafroming door coffeeshops

3.1. Het geschil betreft het antwoord op de vraag of de door de inspecteur aangebrachte winstcorrecties terecht en tot de juiste bedragen zijn aangebracht.

3.2. Belanghebbenden concluderen tot gegrondheid van hun (incidentele) hoger beroepen en tot ongegrondheid van de hoger beroepen van de inspecteur. De inspecteur concludeert tot ongegrondheid van de (incidentele) hoger beroepen van belanghebbenden en tot gegrondheid van zijn hoger beroepen.

3.3. Evenals bij de rechtbank is niet in geschil dat het bezwaar van [belanghebbende 3] B.V. tegen de navorderingsaanslag 2012 als zodanig terecht niet-ontvankelijk is verklaard wegens gebrek aan belang. Voor dat jaar is het belang wel gelegen in de verliesherzieningsbeschik-king.

4. Gronden

Vooraf: het procesdossier

4.0.1. Het hof zal overeenkomstig de rechtbank en met toestemming van partijen in één geschrift uitspraak doen in de zaken van alle drie de belanghebbenden. Ook in hoger beroep wordt de inhoudelijke beoordeling gedaan zonder onderscheid te maken tussen de drie belanghebbenden omdat partijen hebben aangegeven dat er, afgezien van de cijfermatige verwerking, geen relevante juridische en feitelijke verschillen tussen de zaken zijn. Ter zitting hebben partijen ermee ingestemd dat hetgeen in de dossiers van de belanghebbenden in de zaken met de nummers 22/00860 tot en met 22/00878 en 22/00885 en 22/00886, die gelijktijdig op zitting zijn behandeld, is opgenomen, indien relevant voor de beoordeling van onderhavige zaken, door het hof in zijn beschouwing mag worden betrokken.

4.0.2. In de procedure bij de rechtbank speelde de vraag of, naast de 2 ordners die de voor de belastingprocedure van belang zijnde stukken uit het strafdossier bevatten, ook 23 verhuisdozen aan stukken uit de strafprocedure tot de stukken van het geding behoren. Belanghebbenden menen dat het procesdossier kan worden beperkt, voor zover het de stukken uit het strafdossier betreft, tot de twee ordners terwijl de inspecteur aanvoert dat het gehele strafdossier één op de zaak betrekking hebbend stuk is dat hij (dus) moet inbrengen. Verder wilde hij het hele dossier ook inbrengen om daaruit eventueel later nog te kunnen putten. De rechtbank heeft in haar tussenuitspraak van 20 mei 20204 geoordeeld dat in het midden kan blijven of de 23 verhuisdozen zijn aan te merken als 8:42-stukken omdat de inspecteur, afgezien van het antwoord op de vraag of hij op grond van artikel 8:42, lid 1, Awb daartoe verplicht is, desondanks deze verhuisdozen wenst in te brengen. Aangezien de inspecteur heeft gesteld dat de twee ordners de relevante stukken van de strafprocedure bevatten, de omvang van het strafdossier (de 23 verhuisdozen met elk 7 à 9 ordners) enorm is en belanghebbenden het verdedigingsbelang hebben aangevoerd, heeft de rechtbank aanleiding gezien het bepaalde in artikel 8:32a Awb toe te passen. Gelet hierop en het feit dat de inspecteur onvoldoende duidelijk heeft gemaakt (substantiëringsplicht) ter toelichting of staving van welke stellingen deze 23 verhuisdozen zijn bedoeld, heeft de rechtbank geoordeeld dat de 23 verhuisdozen buiten beschouwing worden gelaten. Ook heeft zij overwogen dat aanvullende stukken uit de strafprocedure (naast die 23 verhuisdozen) door de inspecteur niet behoefden te worden ingebracht.

4.0.3. In hoger beroep zijn de standpunten van partijen hieromtrent onveranderd gebleven maar vormt dit geen geschilpunt meer omdat op de regiezitting van het hof een procesafspraak is gemaakt. Deze houdt in dat het procesdossier wordt gevormd door het rechtbankdossier, inclusief de twee ordners, het hofdossier, inclusief de mappen “Aangiftebiljetten [echtgenote 1] ” en “Aangiftebiljetten [naam 2] ” die op de door de inspecteur in hoger beroep overgelegde USB-stick staan5. De overige mappen van de USB-stick en de 23 verhuisdozen worden buiten beschouwing gelaten, tenzij partijen in hun stukken daarop expliciet een beroep doen. Als zij verwijzen naar bronnen in het strafdossier zoals opgenomen in de 23 verhuisdozen en of de door de inspecteur overgelegde USB-stick worden deze brondocumenten dus niet buiten beschouwing gelaten.

4.0.4. Het hof is van oordeel dat ook in hoger beroep de vraag in het midden kan blijven of de 23 verhuisdozen zijn aan te merken als 8:42-stukken omdat de inspecteur, afgezien van het antwoord op de vraag of hij op grond van artikel 8:42, lid 1, Awb daartoe verplicht is, hij desondanks deze verhuisdozen en de USB-stick, met deels nieuwe informatie uit het strafdossier, wenst in te brengen. Ook het hof ziet op dezelfde gronden als de rechtbank aanleiding artikel 8:32a Awb toe te passen omdat ook in hoger beroep de inspecteur voor de buiten beschouwing gelaten stukken niet aan zijn substantiëringsplicht heeft voldaan. Met de gemaakte procesafspraak is zeker gesteld dat partijen met inachtneming van de goede procesorde tot tien dagen voor de zitting, indien gewenst, onderdelen van de buiten beschouwing gelaten stukken in het geding konden brengen en de wederpartij daar dan op kon reageren.

Vooraf: de incidentele hoger beroepen

4.0.5. Belanghebbenden hebben incidenteel hoger beroep ingesteld in alle zaken waarin de inspecteur hoger beroep heeft ingesteld. Het incidenteel hoger beroep strekt zich mede uit tot de zaken waarin de rechtbank de navorderingsaanslag of de verliesherzieningsbeschikking heeft vernietigd of de aanslag heeft verminderd tot nihil en de betreffende belanghebbende ook overigens volledig in het gelijk heeft gesteld. Het gaat om de navorderingsaanslag Vpb 2012 van [belanghebbende 1] BV en de verliesherzieningsbeschikking Vpb 2012 en de aanslag Vpb 2013 van [belanghebbende 3] BV (zie 2.13). In die zaken kan in hoger beroep niet een beter resultaat worden bereikt dan in eerste aanleg is bereikt, zodat het hof de incidentele hoger beroepen betreffende voornoemde belastingaanslagen en verliesherzieningsbeschikking niet-ontvankelijk zal verklaren. Het hof voegt hier, ter voorkoming van misverstanden, aan toe dat al hetgeen onder de noemer ‘incidenteel hoger beroep’ is aangevoerd, aangemerkt wordt als onderdeel van de verweerschriften en dientengevolge onderdeel uitmaakt van het in hoger beroep gevoerde partijdebat.

Vooraf: het getuigenaanbod

4.0.6. Belanghebbenden hebben tijdens de regiezitting bevestigd dat zij [getuige 1] als getuige willen horen voor het geval aan zijn schriftelijke verklaring geen waarde toekomt. De raadsheer-commissaris heeft toen aangegeven dat het hof daarover geen tussenbeslissing gaat geven en belanghebbenden zelf een afweging moeten maken en dat zij [getuige 1] kunnen meenemen naar de zitting. Ter zitting op 8 februari 2024 is [getuige 1] niet verschenen en is geen bewijs aangeboden middels het horen van [getuige 1] als getuige. Voor het geval het bewijsaanbod daarmee niet is ingetrokken heeft het volgende te gelden. Indien een dergelijk bewijsaanbod is gedaan, kan de rechter in beginsel volstaan met de mededeling dat hij gelegenheid biedt tot uitvoering van dat aanbod, bijvoorbeeld door de belanghebbende(n) in de uitnodigingsbrief voor het onderzoek ter zitting te wijzen op de mogelijkheid getuigen mee te brengen of op te roepen. Op 18 januari 2024 is aan partijen een digitaal bericht verzonden met daarin de uitnodiging voor de zitting op 8 februari 2024. Dit bericht bevat een zodanige mededeling. Het hof is niet gebleken van omstandigheden waaruit zou kunnen volgen dat aan belanghebbenden in redelijkheid niet kan worden tegengeworpen dat zij hebben nagelaten deze getuige mee te nemen of op te roepen, zodat dit getuigenaanbod onbehandeld is gelaten.6

4.0.7. Tijdens de regiezitting is ter zake van het verzoek van belanghebbenden om [getuige 2] en [getuige 3] als getuige te horen geoordeeld dat belanghebbenden eerst zelf een poging moeten doen hen op te roepen. Belanghebbenden hebben in het nader stuk van 17 januari 2024 aangegeven dat gelet op de inmiddels door hen ingebrachte schriftelijke verklaringen van [getuige 2] en [getuige 3] , het op de weg van de inspecteur ligt om (het hof te verzoeken) deze heren als getuigen op te roepen. Ter zitting op 8 februari 2024 hebben belanghebbenden bevestigd dat zij hun aanbod om [getuige 2] en [getuige 3] als getuige te horen, niet langer gestand doen.

4.0.8. Belanghebbenden hebben, nadat zij [naam 1] tevergeefs zelf als getuige hebben opgeroepen, het hof verzocht [naam 1] als getuige te doen horen. Ter zitting heeft het hof gevraagd ten aanzien van welke stellingen of geschilpunten [naam 1] kan verklaren. Hierop is geantwoord dat [naam 1] kan verklaren over de herkomst van de contante stortingen, over het wel of niet in aanmerking nemen van de 10% correctie en over de vrijgevigheid naar [naam 2] toe. Het hof wijst het verzoek om [naam 1] als getuige op te roepen af. Aangezien zich in het dossier reeds een schriftelijke verklaring van [naam 1] bevindt en belanghebbenden niet nader hebben vermeld in hoeverre hij meer of anders kan verklaren dan hij al heeft gedaan, kan een getuigenverhoor redelijkerwijs niet bijdragen aan de beoordeling van de zaak.7

Vooraf: aanbod tot het overleggen van de administratie .

4.09. Belanghebbenden hebben het bewijsaanbod gedaan om de volledige administratie over te leggen. Het hof verwerpt belanghebbendens bewijsaanbod en verwijst voor de motivering daarvan naar onderdeel 4.23 van deze uitspraak.

Vooraf: tardief?

4.010. De inspecteur heeft bij zijn pleitnota emailberichten8 gevoegd die in strijd met artikel 8:58 Awb op de tiende dag (29 januari 2024) in plaats van de elfde dag voor de zitting zijn ingediend. De bepaling beoogt, blijkens de daarop gegeven toelichting, een behoorlijk verloop van de procedure te waarborgen. Uit de strekking van die bepaling volgt dat de rechter - binnen het kader van een goede procesorde - de mogelijkheid heeft stukken die binnen tien dagen voor de zitting of eerst ter zitting zijn overgelegd al dan niet in de procedure toe te laten9. Aangezien belanghebbenden zowel schriftelijk als mondeling op zitting op de inhoud van de emailberichten hebben kunnen reageren acht het hof het niet in strijd met de goede procesorde deze stukken in deze procedure toe te laten. Belanghebbenden hebben zich hiermee akkoord verklaard (zie 1.12).

Ten aanzien van het geschil

Oordeel van de rechtbank

4.1. De rechtbank heeft voor de jaren 2010 en 2011 geoordeeld dat de inspecteur aannemelijk heeft gemaakt dat de winsten zijn afgeroomd door ophoging van de inkoopprijzen in de administratie . Dit oordeel heeft zij gebaseerd op enerzijds de afwezigheid van primaire inkoopbewijzen en anderzijds door de volgende feiten en omstandigheden in onderlinge samenhang te beschouwen:

1. de contante stortingen, en de omvang daarvan, in de jaren 2010 en 2011 door [naam 2] en [naam 1] (bijlage, nr. 1.30);
2. het ontbreken van een adequate verklaring voor de herkomst van de gestorte bedragen;
3. het memo van [naam 4] (bijlage, nr. 1.49);
4. de verklaring van [naam 5] (bijlage, nr. 1.48);
5. de verklaringen van [getuige 3] en [getuige 2] (bijlage, nrs. 1.50 en 1.51).

Het door belanghebbenden daar tegenover gestelde acht de rechtbank van onvoldoende gewicht om tot een ander oordeel te komen.

4.2. Voor de jaren 2010 en 2011 is de rechtbank van oordeel dat de bewijslast dient te worden omgekeerd omdat de inspecteur aannemelijk heeft gemaakt dat de vereiste aangiften niet zijn gedaan doordat de aangegeven winsten ten minste moeten worden verhoogd met de in die jaren geconstateerde contante stortingen van € 425.000 (2010) en € 315.000 (2011) naar rato van de aangegeven winst per vennootschap. Deze winstcorrecties leiden er toe dat de volgens de aangiften verschuldigde belasting zowel absoluut als verhoudingsgewijs aanzienlijk lager is dan de verschuldigde belasting. Hiervan moeten belanghebbenden zich volgens de rechtbank ook bewust zijn geweest, waarbij de bewustheid van [naam 1] , gelet op zijn middellijke aandeelhouderschap, aan belanghebbenden moet worden toegerekend. De aangebrachte winstcorrecties ter grootte van 10% van de geadministreerde inkoopkosten acht de rechtbank niet onredelijk hoog omdat dit percentage is gebaseerd op een uitlating door [getuige 3] en een uitlating door [naam 2] tijdens een op 25 oktober 2014 gehouden -getapt- telefoongesprek met zijn zoon (“90% is gewoon wit verdiend geld” ). Het van belanghebbenden verlangde verzwaarde tegenbewijs is naar het oordeel van de rechtbank door hen niet geleverd. Daarom heeft de rechtbank de beroepen voor alle belanghebbenden voor de jaren 2010 en 2011 ongegrond verklaard.

4.3. Voor de jaren 2012 tot en met 2014 is de rechtbank van oordeel dat de winstcorrecties ten onrechte zijn aangebracht. Ten opzichte van de jaren 2010 en 2011 ziet zij namelijk als een belangrijk relevant verschil de verkoop door [naam 1] van de aandelen in [bedrijf 1] in 2011 en daarmee indirect in belanghebbenden. Gelet op die wijziging en de verklaring van [naam 6] over het ophogen van de inkoopbewijzen10 komt de rechtbank tot een andere weging van de bewijsmiddelen. Aangezien de inspecteur naar het oordeel van de rechtbank ook niet aannemelijk heeft gemaakt dat er sprake was van een schijn– of stromanconstructie is het gevolg dat voor de jaren 2012 tot en met 2014 geen sprake is van omkering van de bewijslast omdat de inspecteur niet aannemelijk heeft gemaakt dat de winstcorrecties terecht zijn aangebracht. De beroepen voor de jaren 2012 tot en met 2014 van belanghebbenden (met betrekking tot [belanghebbende 1] BV voor de jaren 2012 tot en met 2013) heeft de rechtbank dan ook gegrond verklaard.

Hoger beroep

4.4. Partijen houdt ook in hoger beroep verdeeld of de door de inspecteur bij belanghebbenden voor de jaren 2010 tot en met 2014 (met betrekking tot [belanghebbende 1] BV voor de jaren 2010 tot en met 2013) aangebrachte winstcorrecties terecht en tot de juiste bedragen zijn aangebracht. In dat kader heeft de inspecteur herhaald dat voor elk van de jaren voor elk van de belanghebbenden geldt dat de bewijslast moet worden omgekeerd en verzwaard omdat de vereiste aangiften Vpb niet zijn gedaan. Hij heeft de winst van belanghebbenden verhoogd omdat hij van mening is dat de winst is afgeroomd door de inkoopkosten van softdrugs voor hogere bedragen in de administratie te verwerken dan de werkelijke bedragen aan inkoopkosten (hierna ook kort: afroming). Belanghebbenden zijn de tegenovergestelde mening toegedaan.

Omkering van de bewijslast (uitnodigingen tot het doen van aangifte Vpb)

4.5. Belanghebbenden bestrijden de omkering van de bewijslast onder andere met de stelling, die zij in het nader stuk van 17 januari 2024 hebben ingenomen, dat de inspecteur niet aannemelijk heeft gemaakt dat belanghebbenden zijn uitgenodigd tot het doen van aangiften Vpb, zodat reeds daarom de bewijslast niet kan worden omgekeerd. Bij de beoordeling van de vraag of de inspecteur aannemelijk heeft gemaakt dat de vereiste aangiften door belanghebbenden niet zijn gedaan zal het hof eerst beoordelen of belanghebbenden tot het doen van aangiften Vpb zijn uitgenodigd,11 ondanks het feit dat belanghebbenden wel – in hun visie “spontaan” – de onderhavige aangiften Vpb hebben ingediend.

4.6. Naar het oordeel van het hof heeft de door de inspecteur te verzenden uitnodiging voor het indienen van een aangifte Vpb12 als een schriftelijk besluit van de inspecteur te gelden. Dit betekent dat indien de belanghebbende, zoals in dit geval, de verzending van het besluit betwist,13 de inspecteur die verzending aannemelijk dient te maken. In een geval als het onderhavige, waarin de inspecteur stelt dat het besluit is bekendgemaakt door verzending per post, houdt die bewijslast in dat hij aannemelijk moet maken dat het desbetreffende poststuk is aangeboden aan een postvervoerbedrijf. Daartoe zal de inspecteur mede aannemelijk moeten maken aan welk postvervoerbedrijf het desbetreffende poststuk is aangeboden.14 Contra-indicaties kunnen echter meebrengen dat geoordeeld moet worden dat het besluit wel moet zijn ontvangen, waarmee -zonder nader bewijs- ook de verzending aannemelijk is. Het kan daarbij bijvoorbeeld gaan om gevallen waarin naar aanleiding van dat besluit handelingen zijn verricht of om informatie is gevraagd waaruit moet worden afgeleid dat de aanbieding van het poststuk met het besluit aan het adres van de belanghebbende wel heeft plaatsgevonden.15

4.7. De inspecteur heeft bij zijn pleitnota de in de bij deze uitspraak gevoegde bijlage nr. 1.58 opgenomen mailberichten gevoegd. Hieruit blijkt dat de leidinggevende van de Centrale Verwerking Uitstelregeling van de Belastingdienst verklaart dat nooit uitstel verleend kan worden als geen aangiftebiljet is uitgereikt. Ter zitting van het hof heeft de inspecteur toegelicht dat dit ook in de onderhavige jaren het geval was. Tussen partijen is niet in geschil dat in het geval de inspecteur belanghebbenden niet heeft uitgenodigd om aangifte te doen het wel mogelijk is dat een belastingadviseur om zogenaamd belastingconsulentenuitstel (hierna: beconuitstel) vraagt. Het beconuitstel wordt dan volgens de inspecteur echter niet verleend. Vaststaat dat de inspecteur niet over een verzendrapportage beschikt waaruit blijkt dat de uitnodigingen tot het doen van aangiften Vpb zijn aangeboden aan een postvervoerbedrijf.

4.8. Het hof is van oordeel dat ondanks het gebrek aan een afdoende verzendrapportage in voldoende mate sprake is van contra-indicaties die meebrengen dat geoordeeld moet worden dat de uitnodigingen tot het doen van aangiften Vpb door belanghebbenden wel moeten zijn ontvangen, waardoor de verzending ook aannemelijk is geworden. Het hof komt tot dit oordeel op grond van de volgende feiten en omstandigheden die in onderlinge samenhang zijn beschouwd. Ten eerste het in de bij deze uitspraak gevoegde bijlage nr. 1.58 opgenomen emailbericht van de teamleider Centrale Verwerking Uitstelregeling van de Belastingdienst dat inhoudt dat zonder een uitnodiging tot het doen van aangifte geen beconuitstel kán worden verleend in combinatie met de geloofwaardige verklaring van de inspecteur ter zitting van het hof dat zulks ook het geval was in de onderhavige jaren. De blote ontkenning door belanghebbenden doet daar niet aan af. De vastleggingen in ABS – het aanslagbelastingsysteem van de Belastingdienst – ondersteunen namelijk deze verklaring. Uit die vastleggingen (zie 2.3) volgt dat aan belanghebbenden voor 2010 tot en met 2013 beconuitstel is verleend. Voorts blijkt uit de registratie in ABS dat voor de aangiften Vpb 2014 geen beconuitstel is verleend, maar herhaaldelijke verzoeken om individueel uitstel zijn ingewilligd, hetgeen belanghebbenden overigens niet hebben bestreden. Onaannemelijk acht het hof dat belanghebbenden individueel uitstel hebben gevraagd als zij niet zouden zijn uitgenodigd tot het doen van aangifte. Tot slot merkt het hof, onder verwijzing naar de per heden gedane uitspraak in de hoger beroepen inzake [naam 2] , nog op dat uit de vastleggingen in ABS ten aanzien van [naam 2] blijkt dat juist in de jaren waarvoor [naam 2] niet is uitgenodigd tot het doen van aangifte IB/PVV (de jaren 2011 en 2012) geen beconuitstel is verleend.

Omkering van de bewijslast (is er afgeroomd?)

4.9. Zoals hiervoor gememoreerd stelt de inspecteur ook in hoger beroep dat voor elk van de jaren voor elk van de belanghebbenden geldt dat de bewijslast moet worden omgekeerd en verzwaard omdat de vereiste aangiften Vpb niet zijn gedaan vanwege afroming van de aangegeven winsten (van de door belanghebbenden geëxploiteerde coffeeshops). Uitgangspunt is dat bij inhoudelijke gebreken in een aangifte slechts kan worden aangenomen dat de vereiste aangifte niet is gedaan, indien aan de hand van de normale regels van stelplicht en bewijslast is vastgesteld dat sprake is van één of meer gebreken die ertoe leiden dat de volgens de aangifte verschuldigde belasting verhoudingsgewijs aanzienlijk lager is dan de werkelijk verschuldigde belasting. Tevens is vereist dat het bedrag van de belasting dat als gevolg van de gebreken in de aangifte niet zou zijn geheven, op zichzelf beschouwd aanzienlijk is.16 Inhoudelijke gebreken in de aangifte worden voor de toepassing van deze regels slechts in aanmerking genomen indien de belastingplichtige ten tijde van het doen van de aangifte wist of zich ervan bewust moest zijn dat daardoor een aanzienlijk bedrag aan verschuldigde belasting niet zou worden geheven. Ook dit moet worden vastgesteld aan de hand van de normale regels van stelplicht en bewijslast.

4.10. Het hof zal hierna beoordelen of de inspecteur aannemelijk heeft gemaakt dat belanghebbenden hun winsten hebben afgeroomd.

Memo belastingadviseur

4.11. Ten eerste is in dat verband van belang dat belastingadviseur [naam 4] op 22 april 2014 een memo heeft opgesteld.17 Dit is gebeurd nadat hij onder andere met [naam 2] in augustus 2013 naar [land 1] was geweest en nadat hij de dag voordat hij de mail verstuurde (op 22 april 2014) nog naar [land 2] was geweest om een en ander door te spreken.18 Uit onderdeel D van het memo blijkt dat de contante stortingen op de [land 1] bankrekeningen19 het gevolg zijn van het afromen van de inkoopprijzen van de coffeeshops en dat dit voortduurde na het vertrek van persoon X naar [gebied 1] . Niet in geschil is dat de persoon X in het memo [naam 1] betreft20 en dat hij in 2009 vanuit [land 2] naar [land 3] is geëmigreerd. [naam 1] heeft verklaard21 dat hij heeft begrepen dat [naam 2] aan [naam 4] zou hebben gezegd dat er zou zijn afgeroomd. [naam 1] verklaring dat [naam 2] in de verkeerde veronderstelling verkeerde dat de gestorte contanten afkomstig waren van afgeroomde winsten van de coffeeshops in plaats van dat deze samenhingen met zijn persoonlijke cannabishandel acht het hof onder verwijzing naar hetgeen in onderdeel 4.12 en 4.16 wordt overwogen ongeloofwaardig.

4.11.1. In de casusbeschrijving van het memo staat dat de contante stortingen zich uitstrekken over een lange periode en dat zij zich vanaf 2010 nog sporadisch hebben voorgedaan. Tijdens zijn verhoor22 op 4 september 2017 heeft [naam 4] overigens verklaard dat de contante stortingen zich ná 2010 nog sporadisch hebben voorgedaan. Het hof verbindt aan dit onderdeel van het memo niet de conclusie dat er vanaf 2010 niet meer zou zijn afgeroomd. Enerzijds omdat er feitelijk23 ín 2010 -zoals hij in zijn eerder genoemd verhoor ook heeft verklaard- en tot medio 2011 wel contant is gestort en anderzijds omdat de verklaring voor het noemen van 2010 volgens [naam 4]24 ziet op de beperkingen in [land 1] om contanten nog op bankrekeningen in [land 1] te kunnen storten hetgeen niet uitsluit dat het afromen is voortgezet.

4.11.2. In het memo is voorts vermeld dat ook na het vertrek van [naam 1] naar [gebied 1] het “systeem” van afroming in stand bleef en de contante stortingen namens [naam 1] door medewerkers werden uitgevoerd en het ligt niet voor de hand dit te vermelden als in de casusbeschrijving bedoeld zou zijn dat het afromen in (of na) 2010 zou zijn gestopt.

4.11.3. Bovendien, dat vanaf (of na) 2010 nog slechts sporadisch zou zijn gestort houdt niet in dat het afromen zou zijn gestopt. [naam 2] heeft verklaard25 dat hij begin 2012 een berichtje via [naam 1] kreeg dat er wederom (volgens hem de allerlaatste keer), op de bekende plaats een tas zou liggen. Deze tas met geld heeft hij in een met ingang van 31 mei 2012 gehuurde kluis bij Bank [bank 1] in [land 1] geplaatst.

4.11.4. Het hof acht op grond van het voorafgaande aannemelijk dat [naam 4] in zijn memo de werkelijke situatie beschreef tot in ieder geval om en nabij de datum van het opmaken van dit memo in april 2014.

Contante stortingen

4.12. Ten tweede is van belang dat in de periode 2008 tot en met medio 2011 diverse contante stortingen zijn verricht op [land 1] bankrekeningen ter grootte van in totaal € 1.785.000.26 Niet in geschil is dat de uiteindelijke belanghebbenden van deze bankrekeningen [naam 2] en [naam 1] zijn. In de jaren 2010 en 2011 is in totaal € 740.000 gestort, waarvan € 315.000 op bankrekeningen van [naam 1] . [naam 1] verklaart in zijn schriftelijke verklaring van 4 augustus 202127 met betrekking tot (zijn aandeel in) die stortingen dat het revenuen zijn van zijn cannabishandel buiten de coffeeshop van belanghebbenden om waarvan [naam 2] geen weet zou hebben en die [naam 2] in zijn opdracht op de [land 1] bankrekeningen heeft gestort. Het hof acht de verklaring dat dit niet de opbrengsten van de coffeeshops zouden zijn en dat [naam 2] hiervan geen kennis droeg ongeloofwaardig. Onwaarschijnlijk, zonder nader bewijs -dat ontbreekt-, is namelijk dat de contanten buiten de coffeeshops om in Nederland zouden zijn verdiend en werden bewaard in een gebouw waarin medewerkers van de coffeeshops toegang hadden28, in een periode dat [naam 1] in [land 3] woonde. Het hof merkt hierbij op dat belastingadviseur [naam 4] hiervan niets in zijn memo vermeldt. Het hof stelt vast dat de ongeloofwaardige verklaring van [naam 1] geen licht doet schijnen op de werkelijke herkomst van deze stortingen. Het hof acht als enige plausibele verklaring voor deze stortingen de afroming zoals genoemd in het hiervoor besproken memo van belastingadviseur [naam 4] .

4.13. Toen op 2 juli 2014 de in 4.11.3 bedoelde kluis door de justitiële autoriteiten van [land 1] werd geopend29 werd daarin € 290.000 aangetroffen. Onduidelijk is wanneer deze contanten in deze kluis zijn gedeponeerd en of dit geld afkomstig is uit afgeroomde winst die vóór of na 2012 is gegenereerd. Anders dan de rechtbank, die heeft geoordeeld dat niet uitgesloten kan worden dat, zoals belanghebbenden stellen, dit geld afkomstig is uit inkomsten van vóór 2012, is het hof van oordeel dat het veeleer voor de hand ligt dat dit contanten zijn die vanaf 2012 door belanghebbenden zijn gegenereerd. Feit is namelijk dat de kluis is gehuurd vanaf 31 mei 2012 en dat [naam 2] in zijn schriftelijke verklaring30 niet heeft gesteld dat die contanten afkomstig zijn uit de jaren vóór het huren van de kluis. Uit zijn verklaring is echter met betrekking tot de contanten wel een zekere chronologie op te maken. Deze houdt in dat in de jaren 2008 tot en met 2011 de contanten op de [land 1] banken werden gestort en dat hij via een bericht van [naam 1] “wederom” begin 2012 op de bekende plaats een tas met contanten aantrof die hij in de kluis bij de Bank [bank 1] in [land 1] heeft gedeponeerd. Het hof acht vanwege deze chronologie en de onwaarschijnlijkheid dat de afgeroomde contanten gedurende een lange tijd (in de jaren vóór 2012) in een kast in de berging in het kantoor van [naam 2] zouden hebben gelegen aangezien deze berging werd gebruikt door [bedrijf 7]31, [naam 2] en door medewerkers van [coffeeshop 4]32, eerder aannemelijk dat het in april 2014 aangetroffen geldbedrag van € 290.000 is samengesteld uit contanten die vanaf 2012 zijn gegeneerd. De schriftelijke verklaring van [naam 1] van 7 november 202033 dat de kluis waarin de € 290.000 aan contanten zijn aangetroffen weliswaar op naam van [naam 2] stond maar dat hij - [naam 1] - de eigenaar is van dat geld acht het hof ongeloofwaardig. Deze verklaring houdt namelijk verband met de in onderdeel 4.12 verworpen stelling dat de contante stortingen afkomstig zouden zijn van de cannabishandel van [naam 1] buiten de coffeeshops om.

4.14. Uit het proces-verbaal [nummer 3]34, waar naar de inspecteur verwijst in zijn controlerapport van 9 november 201635, blijkt dat de kluis met het nummer [nummer 1] op 31 mei 2012 door [naam 2] is gehuurd, dat er twee sleutels door [naam 2] zijn verkregen en dat [getuige 2]36 zelfstandig bevoegd was om toegang te krijgen tot de kluis. Belanghebbenden wijzen er op dat uit de door de bank geregistreerde kluisbezoeken37 blijkt dat [naam 2] slechts op 31 mei 2012 en op 13 december 2012 de kluis heeft bezocht. Registraties van kluisbezoeken van na die datum ontbreken, hetgeen door de inspecteur tijdens de zitting van de rechtbank wordt verklaard38 door het feit dat door het rechtshulpverzoek aan [land 1] in maart 2013 de kluisbezoeklogboeken tot dat moment zijn verkregen en dat van eventuele kluisbezoeken van na die tijd daarom niets bekend is geworden. [naam 2] heeft verklaard39 dat hij één of twee keer is gaan kijken of de tas nog in de kluis stond, maar niet uit te sluiten is dat hij dat bezoek of die bezoeken ook gebruikte om afgeroomde contanten in de tas te deponeren, danwel de contanten al dan niet gedeeltelijk er uit te halen. Aangezien op 2 juli 2014 € 290.000 in de kluis is aangetroffen, het niet aannemelijk geacht wordt dat de contanten vóór 2012 zijn gegenereerd, logboeken van kluisbezoeken van na maart 2013 weliswaar ontbreken maar dat dat niet hoeft te betekenen dat daarna de kluis niet is bezocht en, aannemelijk wordt geacht dat de afroming in ieder geval heeft geduurd tot april 2014 (zie 4.11.1) danwel oktober 2014 (zie 4.15) is niet uit te sluiten dat op 13 december 2012 (kluisbezoek) en in de periode van maart 2013 (ontvangst kluisbezoeklogboeken tot en met maart 2013) tot 2 juli 2014 (openen van de kluis door de justitiële autoriteiten van [land 1] ) contanten in de kluis zijn opgeborgen danwel er uit zijn gehaald en dat per saldo over die periode voor een bedrag van € 290.000 is aangetroffen dat ook in die periode moet zijn gegenereerd.

4.15. Uit een getapt telefoongesprek tussen [naam 2] en zijn zoon op 25 oktober 201440 blijkt dat [naam 2] aangeeft dat 90% gewoon wit verdiend geld is. Het hof acht aannemelijk dat daarmee is aangegeven dat in ieder geval tot op dat moment (10%) is afgeroomd. Gelet ook op hetgeen hiervoor over de contanten is overwogen, is het hof van oordeel dat het afromen ook nadat het storten op de [land 1] banken zou zijn gestopt (medio 2011) is doorgegaan tot in ieder geval de datum van het telefoongesprek op 25 oktober 2014. Extrapolatie van de in bijlage nr. 1.30 vermelde stortingen leidt er toe dat gemiddeld jaarlijks € 586.84841 is afgeroomd. Voor de jaren 2012 en 2013 acht het hof derhalve aannemelijk dat dit bedrag jaarlijks is afgeroomd en voor het jaar 2011 bedraagt dit dan € 315.000 + 6/12 x € 586.848 = € 608.42442 en voor het jaar 2014, 10/12 x € 586.848 = € 489.040.43

Brief [naam 2] van 18 december 2013

4.16. Op de derde plaats is de bij [naam 2] op een aan hem toebehorende USB-stick in zijn woning in [plaats 1] aangetroffen “verwijderde brief”44 van belang. Deze is omstreeks 18 december 2013 opgemaakt en voor het laatst gewijzigd op 23 december 2013. Uit deze brief blijkt dat [naam 2] niet de onwetende broer van [naam 1] is maar een persoon die intensief met [naam 1] over de coffeeshops en financiële/fiscale constructies overlegt en aan hem ook verantwoording lijkt af te leggen. Dat de in de brief verwoorde acties uiteindelijk niet zouden zijn doorgegaan doet niet af aan het inzicht dat deze brief geeft dat [naam 2] een meer dan ondergeschikte rol binnen de cannabishandel van belanghebbenden vervulde en dat hij en [naam 1] op dat moment (december 2013) actief betrokken zijn bij de cannabishandel van belanghebbenden. Dit bevestigt dat ten tijde van het schrijven van deze brief het afromen nog plaatsvond. Dat [naam 2] in zijn schriftelijke verklaring van 9 maart 201645 stelt dat hij nooit bemoeienissen heeft gehad met de coffeeshops en hij niet meer dan een gemiddeld adviseur was, acht het hof dan ook niet aannemelijk omdat het niet strookt met de inhoud van deze brief. Dat [naam 2] in diezelfde verklaring stelt dat sommige delen in de brief aan [naam 1] niet waarheidsgetrouw zijn geweest en dat de bewoordingen in deze brief niet de werkelijkheid weergeven wordt door het hof in het licht van het voorafgaande, zonder nader bewijs, dat ontbreekt, verworpen. Overigens heeft [naam 2] niet aangegeven welke delen dit dan zouden betreffen zodat ook daarom de juistheid van de inhoud van de brief niet in twijfel wordt getrokken. Het hof acht de brief van belang voor het oordeel dat er in alle geschiljaren door belanghebbenden is afgeroomd.

4.16.1. Zo degradeert [naam 2] [getuige 1] (de Ouwe), qua salaris en zijn 50% (van de aandelen in belanghebbenden), en heeft hij het over de alternatieve kas. In de brief staat:

De verklaringen van [naam 1] en [naam 2] dat zij ter nagedachtenis van hun vader de term “alternatieve kas” gekscherend zijn blijven gebruiken voor de winsten uit de coffeeshops en dat de contanten niet bedoeld kunnen zijn omdat daarvan na 2011 geen sprake meer was, acht het hof, mede onder verwijzing naar hetgeen hiervoor in 4.14 is overwogen, ongeloofwaardig. Het hof slaat hierbij mede acht op de eerdere verklaring van [naam 2] , namelijk bij zijn eerste verhoor op 9 maart 2016, dat hij niet weet waarom [naam 1] altijd sprak over de alternatieve kas als hij het had over de winsten uit de coffeeshops.46 Ook de verklaring van [getuige 1] dat hij niet zou zijn gedegradeerd en dat hij niet weet waarom [naam 2] dit heeft opgeschreven acht het hof in het licht van het voorgaande ongeloofwaardig.

4.16.2. Een “nieuwe jongen”, schrijft [naam 2] , komt op 17 januari 2014 samen met [naam 6] bij [naam 1] op bezoek en hij geeft [naam 1] mee om beiden - [naam 1] en [naam 2] - zoveel mogelijk “uit het zicht te blijven”. Ook geeft hij aan dat het de bedoeling is dat deze nieuwe jongen samen met [getuige 1] de inkoop gaat doen en gaat rijden. Deze uitlatingen laten zien dat [naam 2] en [naam 1] in 2013 en begin 2014 nog actief betrokken zijn bij de cannabishandel van de coffeeshops van belanghebbenden.

4.16.3. Onder het kopje “Winkels” beschrijft [naam 2] (in 2013) ogenschijnlijk een schijnconstructie om de economische macht te houden in 50% van de aandelen in [bedrijf 2] BV. Hij schrijft:

Verklaringen [getuige 3] , [getuige 2] , [naam 5] ,

4.17. Op de vierde plaats onderbouwen vooral de verklaringen van [getuige 3] en [getuige 2] dat er werd afgeroomd. [getuige 3] heeft in 2015 namelijk verklaard47 dat het verschil tussen de werkelijke marge en de opgegeven 50% marge, ongeveer 10% bedroeg en [getuige 2] verklaring48 bevestigt dat er een verschil was tussen de werkelijke en de verantwoorde marge van de coffeeshops. De verklaring van [getuige 3] in zijn mail van 24 september 202249 met betrekking tot de vermelding van de 10% tijdens zijn verhoor op 11 april 2015 dat dat niets te maken had met enige kennis van de kosten van de coffeeshops doet aan de eerdere verklaring niets af. En ook overigens hecht het hof minder waarde aan hetgeen [getuige 3] in zijn mails aan [naam 2] in 2022, in afwijking van zijn eerdere verklaringen in 2015, heeft geschreven, aangezien er sinds het verhoor in 2015 ruim zeven jaar was verstreken en [getuige 3] zelf in zijn mail van 24 september 2022 schrijft dat zijn geheugen hem in de steek laat (“In short, my memory is in a declining phase”).

4.18. [getuige 3] heeft tijdens zijn verhoor in 2015 ook verklaard dat [naam 2] hem had verteld dat er veel geld in de tas zat en dat hij - [getuige 3] - dacht dat het om ongeveer 2,5 à 3 jaar ging en dat het, toen hij het narekende, hem wel goed leek. Die 2,5 tot 3 jaar is hem verteld door [naam 2] en ziet op de periode dat er op de bankrekeningen geen contanten meer konden worden gestort. Aangezien de kasstortingen medio 2011 zijn geëindigd, is aannemelijk dat de in de tas aangetroffen gelden in de periode 2012 tot medio 2014 zijn verdiend.

4.19. [naam 5] heeft verklaard50 dat [naam 1] en [getuige 1] hem wel eens iets hebben verteld en hij zegt dat in relatie tot zijn verklaring dat er al 20 jaar wordt afgeroomd. Hij was tot medio 2011 voor de coffeeshops van belanghebbenden actief en zijn verklaring ondersteunt derhalve dat er in ieder geval tot medio 2011 is afgeroomd. Het hof ziet geen aanleiding om deze verklaring als onjuist te beschouwen omdat [naam 5] jegens [naam 1] rancuneus zou zijn of dat hem door de politie woorden in de mond zijn gelegd.

Omkering van de bewijslast. Zijn de vereiste aangiften gedaan?

4.20. Met de rechtbank is het hof van oordeel dat voor de jaren 2010 en 2011 de inspecteur aannemelijk heeft gemaakt dat belanghebbenden niet de vereiste aangiften Vpb hebben gedaan. Anders dan de rechtbank is het hof van oordeel dat de inspecteur ook aannemelijk heeft gemaakt dat de vereiste aangiften voor de jaren 2012 tot en met 2014 (voor [belanghebbende 1] BV tot en met 2013) niet zijn gedaan. Het hof komt tot dit oordeel op grond van hetgeen in onderling verband beschouwd hiervoor in 4.11 tot en met 4.19 is overwogen. Het hof is derhalve op grond van de notitie van [naam 4] , de contante stortingen, de in de kluis aangetroffen tas met contanten, het tapgesprek tussen [naam 2] en zijn zoon, de brief van [naam 2] van december 2013, alsmede de verklaringen van [getuige 3] , [getuige 2] en [naam 5] van oordeel dat de inspecteur aannemelijk heeft gemaakt dat er in de coffeeshops werd afgeroomd. Dat dit het geval was voor alle geschiljaren acht het hof aannemelijk op grond van de duiding van het memo van [naam 4] (afroming in ieder geval tot en met april 2014) (zie 4.11.1-4.11.4), het oordeel over de contante stortingen (afroming tot en met 25 oktober 2014) (zie 4.12 tot en met 4.15), de brief van [naam 2] (afroming in ieder geval tot 18 december 2013) (zie 4.16) en de verklaring van [getuige 3] (afroming in de periode 2012 tot medio 2014) (zie 4.18).

4.21. Belanghebbenden hebben gesteld dat de verklaringen van [getuige 3] en [getuige 2] en het memo van [naam 4] niet voortvloeien uit eigen waarnemingen maar slechts zijn gebaseerd op hetgeen [naam 2] hen heeft verteld. Het hof acht de stelling van belanghebbenden dat [naam 2] aan deze personen onjuiste uitlatingen heeft gedaan op grond van hetgeen hiervoor onder 4.16 is overwogen onaannemelijk.

4.22. Evenals de rechtbank is het hof van oordeel dat de verklaringen van [getuige 1]51 met betrekking tot de “pakbonnen” en de verklaring van [naam 5] van onvoldoende gewicht zijn om afbreuk te kunnen doen aan het oordeel dat de vereiste aangiften Vpb niet zijn gedaan.

4.23. Terecht heeft de rechtbank geoordeeld dat op basis van het [naam 7] -rapport52 niet kan worden geconcludeerd dat geen gelden aan de coffeeshops kunnen zijn onttrokken door ophoging van de inkoopprijzen aangezien slechts de geldstroom tot en met de inkoper is te volgen en niet wat daadwerkelijk wordt betaald aan de leverancier, immers wat aan de leverancier is betaald is niet vastgelegd en de pakbonnen zijn vernietigd.53. Aangezien de administratie ten grondslag ligt aan voornoemd rapport wordt het bewijsaanbod van belanghebbenden om de volledige administratie over te leggen afgewezen. Het hof acht namelijk aannemelijk dat de accountant van [naam 7] en Partners volledig is geweest in zijn verslaglegging, alleen de conclusie dat het onwaarschijnlijk zou zijn dat de inkoopprijzen zouden zijn opgehoogd wordt door het hof onder verwijzing naar het bovenstaande niet gedeeld.

4.24. [naam 6] 54, de directeur van belanghebbenden vanaf 7 september 2010, heeft op 10 maart 2016 verklaard55 dat de verklaring van [naam 5] dat de inkoopprijzen zouden zijn opgehoogd onjuist is vanaf de periode dat hij directeur is. De verklaring van [naam 6] acht het hof ongeloofwaardig. Gelet op het voorgaande is het hof namelijk van oordeel dat aannemelijk is dat wel is afgeroomd en wordt het onaannemelijk geacht dat de directeur van de coffeeshops dit niet zou weten. [naam 6] heeft namelijk zelf verklaard56 dat hij regelmatig contact met de leveranciers heeft en dat dan de prijzen worden besproken. Het hof acht aannemelijk dat [naam 6] feitelijk werd aangestuurd door in ieder geval [naam 2] en dat zijn ontkenning van de afroming in het licht van zijn afhankelijke relatie met [naam 2] en [naam 1] moet worden gezien. Zijn ondergeschiktheid aan [naam 2] wordt overigens afgeleid uit de weergave van een tapverslag57 van een telefoongesprek tussen [naam 2] en zijn vriendin [vriendin] op 1 mei 2012 waarin [naam 2] zegt:

Bevestiging van de aansturing door [naam 2] van [naam 6] volgt ook uit het tapverslag58 van een op 3 mei 2012 gehouden telefoongesprek tussen [naam 2] en zijn vriendin [vriendin] waarin hij zegt:

In zijn verhoor59 ontkent [naam 6] niet dat hij de instructie van [naam 2] heeft gekregen om werknemers te ontslaan. Hij reageert op bovenstaande tapverslagen slechts met:

Het hof ziet geen reden om aan te nemen dat de ondergeschikte positie van [naam 6] binnen (de coffeeshops van) belanghebbenden tot en met in ieder geval 2014 is veranderd.

Omkering van de bewijslast. Absoluut en verhoudingsgewijs aanzienlijk?

4.25. De vereiste aangiften Vpb zijn niet gedaan tot in ieder geval het bedrag van de contante stortingen (zie 4.15):

4.26. Het hof acht het redelijk om de afgeroomde contanten (zie 4.25) over de belanghebbenden te verdelen naar rato van de geboekte inkoopkosten (zie 2.4). Het verschil in Vpb tussen de op aangifte verschuldigde Vpb (2.5) en het door de correctie contante stortingen verschuldigde bedrag aan Vpb is daarmee voor elke belanghebbende voor elk jaar in absolute zin en ook verhoudingsgewijs aanzienlijk.

Omkering van de bewijslast. Bewustheid?

4.27. Hiervoor is geoordeeld dat de vereiste aangiften Vpb niet zijn gedaan en dat de inhoudelijke gebreken van die aangiften zowel absoluut als verhoudingsgewijs aanzienlijk zijn. Inhoudelijke gebreken in de aangifte worden slechts in aanmerking genomen - en kunnen pas dan leiden tot omkering van de bewijslast - indien belanghebbenden ten tijde van het doen van aangiften wisten of zich ervan bewust moesten zijn dat daardoor een aanzienlijk bedrag aan Vpb niet zou worden geheven.60 Ook dit moet worden vastgesteld aan de hand van de normale regels van stelplicht en bewijslast. Bij de beoordeling van de vraag of belanghebbenden ten tijde van het doen van de aangiften Vpb (telkens) wisten of zich ervan bewust hadden moeten zijn dat een aanzienlijk bedrag aan Vpb niet zou worden geheven, dienen kennis en inzicht van personen aan wie zij het doen van aangiften overlaten of die hen anderszins behulpzaam zijn geweest bij het doen van de aangiften, aan hen te worden toegerekend.61

4.28. Vanaf 7 september 2010 is [naam 6] de directeur van belanghebbenden en als zodanig zijn onder zijn verantwoordelijkheid door het belastingadvieskantoor van [naam 4] , in het bijzonder door [persoon 1] , de aangiften Vpb ingediend.

4.29. Dat belanghebbenden, vertegenwoordigd62 door [naam 6] , zich er van bewust waren danwel zich daarvan bewust hadden moeten zijn, dat ten tijde van het doen van de aangiften Vpb aanzienlijke bedragen aan Vpb niet zouden worden geheven, acht het hof aannemelijk. Mede op grond van hetgeen in 4.24 is overwogen is het namelijk onaannemelijk dat [naam 6] , gelet op zijn positie binnen de coffeeshops, zijn contacten met de leveranciers van de coffeeshops, de aansturing door [naam 2] - en [naam 1] - en diens verklaring dat hij via usb-sticks met [naam 1] over de achterdeur-problematiek heeft overlegd63, er niet van op de hoogte was dat er werd afgeroomd.

4.30. Naast de bewustheid van belanghebbenden, vertegenwoordigd door [naam 6] , zelf dienen naar het oordeel van het hof de kennis en het inzicht van [naam 4] en zijn collega [persoon 1] aan wie belanghebbenden het doen van de aangiften Vpb hebben overgelaten danwel die hen anderszins behulpzaam zijn geweest bij het doen van die aangiften, aan belanghebbenden te worden toegerekend. Zoals in 4.11 is overwogen is [naam 4] vanaf augustus 2013 van het afromen op de hoogte geraakt, was hij de contactpersoon van belanghebbenden, zoals uit de controlerapporten blijkt, en werden onder zijn regie de aangiften Vpb van belanghebbenden door [persoon 1] die ook in zijn belastingadvieskantoor werkzaam was, ingediend. Dat [persoon 1] namens [naam 4] de aangiften Vpb heeft ingediend is hem tijdens een van zijn verhoren bij de politie voorgehouden en dit heeft [naam 4] niet weersproken, integendeel eerder erkend.64 In het betreffende proces-verbaal van het verhoor van [naam 4] is hierover het volgende opgenomen waarbij O staat voor opmerking verbalisanten, V voor vraag verbalisanten en A voor antwoord verdachte.

Hieruit volgt dat [naam 4] heeft verklaard dat hij kennelijk geen aanleiding zag om aan de jaarrekeningen te twijfelen omdat hem was verteld dat er geen contante stortingen meer plaatsvonden. Naar het oordeel van het hof kon [naam 4] niet zonder meer ervan uitgaan dat het afromen was gestopt. Hij geeft immers zelf aan dat de reden daarvoor lag in de voorschriften in [land 1] (zie 4.11.1). Daarnaast heeft hij ook verklaard dat na 2010 er nog, zij het sporadisch, contanten werden gestort. Gelet op dit alles en op de overige onderdelen van zijn memo moet het er voor worden gehouden dat hij zich bij het indienen vanaf het indienen van de aangiften Vpb 2012 (zie 2.3) ervan bewust was, dan wel dat hij zich daarvan bewust had moeten zijn, dat door afroming aanzienlijke bedragen aan Vpb niet zouden worden geheven.

Omkering van de bewijslast. Tegenbewijs en redelijke schatting?

4.31. Op grond van het voorgaande komt het hof tot de conclusie dat belanghebbenden de vereiste aangiften Vpb niet hebben gedaan en dat op grond van artikel 27e, lid 1, Algemene Wet Rijksbelastingen (hierna: AWR), in verbinding met artikel 27h AWR de hoger beroepen ongegrond moet worden verklaard, tenzij is gebleken dat en in hoeverre de uitspraken op bezwaar onjuist zijn.

4.32. Toepassing van omkering van de bewijslast neemt echter niet weg dat de (navorderings)aanslagen Vpb moeten berusten op een redelijke schatting. De inspecteur heeft de hoogte ervan gebaseerd op correcties van 10% van de inkoopkosten van de cannabisprodukten van de coffeeshops. Dit percentage is gebaseerd op de verklaring van [getuige 3] op 11 april 2015 en het tapverslag van een telefoongesprek van [naam 2] met zijn zoon op 25 oktober 2014. Evenals de rechtbank acht het hof de aangebrachte correcties niet onredelijk hoog. Met name de verklaring van [getuige 3] is heel concreet en het telefoongesprek van [naam 2] met zijn zoon bevestigt dit. Dat de correcties van 10% van de inkoopkosten hoger zijn dan de geconstateerde kasstortingen is niet onredelijk. In 2014 is namelijk geconstateerd dat gelden in een kluis waren gedeponeerd en onduidelijk is of dit vaker is gebeurd. Hierbij neemt het hof mede in aanmerking dat [naam 2] en/of [naam 1] en/of belanghebbenden, volgens een verklaring van een bankmedewerker65, blijkbaar over meerdere kluizen dan die waarin de € 290.000 is aangetroffen, beschikte(n). Deze onduidelijkheid dient in het kader van omkering van de bewijslast voor rekening en risico van belanghebbenden te blijven.

4.33. Belanghebbenden stellen onder verwijzing naar de in 2.6 opgenomen branchegegevens dat de correctie van 10% te hoog is. De verklaring van de inspecteur in zijn nader stuk van 18 oktober 2023 is dat de cijfers geen zuiver beeld geven van de feitelijke brutowinstmarge op softdrugs. Reeds hierom acht het hof het niet onredelijk om de branchegegevens niet tot maatstaf voor de redelijke schatting te nemen maar wel om uit te gaan van het in deze zaken concreet genoemde percentage door [getuige 3] en de bevestiging daarvan in het telefoongesprek van [naam 2] met zijn zoon. Het door belanghebbenden gedane bewijsaanbod tot het verstrekken van alle relevante onderliggende jaarrekeningen wordt gepasseerd omdat het hof de berekeningen van het brutowinstpercentage op grond van de cijfers in de jaarrekeningen niet in twijfel trekt (zie 4.23).

4.34. Belanghebbenden hebben nog aangevoerd dat de Belastingdienst al jaren bekend was met de wijze waarop belanghebbenden hun administratie hebben ingericht en deze ook heeft geaccepteerd. Daarnaast is de verwerkingsadministratie ook recentelijk (met betrekking tot boekjaren 2019) ingezien, beoordeeld en akkoord bevonden. Zij doen een beroep op het vertrouwensbeginsel. De inspecteur heeft gemotiveerd weersproken dat het vertrouwensbeginsel is geschonden door onder meer te stellen dat het een onderzoek bij [bedrijf 3] en [bedrijf 19] betreft en niet een onderzoek bij de coffeeshops. Belanghebbenden, op wie de bewijslast rust, hebben ter onderbouwing van hun beroep op het vertrouwensbeginsel verzuimd bewijs voor hun stelling aan te dragen. Zo ontbreken stukken waaruit kan worden afgeleid dat de inspecteur vertrouwen heeft gewekt. Het gevolg daarvan is dat het hof het beroep op het vertrouwensbeginsel niet zal honoreren.

Tussenconclusie

4.35. De slotsom is dat de hoger beroepen van de inspecteur gegrond en die van belanghebbenden ongegrond zijn. De incidentele hoger beroepen van belanghebbenden zijn deels niet-ontvankelijk en voor het overige ongegrond.

Ten aanzien van het verzoek om (immateriële) schadevergoeding

4.36. Belanghebbenden hebben het hof verzocht om toekenning van een vergoeding van immateriële schade wegens eventuele overschrijding van de redelijke termijn voor beslechting van deze belastinggeschillen in hoger beroep. Sinds het instellen van het hoger beroep tot de datum waarop het hof uitspraak doet is meer dan twee jaar en minder dan tweeënhalf jaar verstreken. Het hof verbindt hieraan de gevolgtrekking dat belanghebbenden gezamenlijk recht hebben op een vergoeding van € 500, ofwel (afgerond) € 166,67 per belanghebbende, ten laste van de minister.

Ten aanzien van het griffierecht

4.37. Het hof is van oordeel dat, vanwege de toekenning van een immateriëleschadevergoeding in hoger beroep, aanleiding bestaat om het griffierecht door de minister aan belanghebbenden te laten vergoeden.

Ten aanzien van de proceskosten

4.38. In de omstandigheid dat aan belanghebbenden een immateriëleschadevergoeding wegens overschrijding van de redelijke termijn wordt toegekend, vindt het hof aanleiding de minister te veroordelen in de kosten die belanghebbenden redelijkerwijs hebben moeten maken in verband met de behandeling van het hoger beroep bij het hof.

4.39. Bij de berekening van de vergoeding voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand neemt het hof tot uitgangspunt dat i) een verzoek om schadevergoeding een proceshandeling is waaraan 1 punt wordt toegekend, en ii) op een dergelijk verzoek van toepassing is wegingsfactor 0,25 (zeer licht) zoals voorzien in de bijlage bij het Besluit proceskosten bestuursrecht.66 Gelet hierop stelt het hof de proceskostenvergoeding voor de fase van hoger beroep vast op € 218,75 voor de drie belanghebbenden gezamenlijk, dus € 72,92 per belanghebbende.

5. Beslissing

[belanghebbende 1] BV:

Het hof:

• verklaart de hoger beroepen met betrekking tot de jaren 2010 en 2011 van belanghebbende ongegrond,
• verklaart het door belanghebbende ingestelde incidentele hoger beroep met betrekking tot het jaar 2012 niet-ontvankelijk,
• verklaart het door belanghebbende ingestelde incidentele hoger beroep met betrekking tot het jaar 2013 ongegrond,
• verklaart de hoger beroepen met betrekking tot de jaren 2012 en 2013 van de inspecteur gegrond,
• vernietigt de uitspraak van de rechtbank met betrekking tot de jaren 2012 en 2013, met uitzondering van de beslissingen over de immateriële schade, het griffierecht en de proceskosten,
• verklaart de beroepen met betrekking tot de jaren 2012 en 2013 ongegrond,
• veroordeelt de minister tot vergoeding van de immateriële schade die belanghebbende heeft geleden tot een bedrag van € 166,67,
• bepaalt dat de minister aan belanghebbende het betaalde griffierecht voor de behandeling van het hoger beroep bij het hof van € 548 vergoedt, en
• veroordeelt de minister in de kosten van het geding bij het hof van € 72,92.

[belanghebbende 2] BV:

Het hof:

• verklaart de hoger beroepen met betrekking tot de jaren 2010 en 2011 van belanghebbende ongegrond,
• verklaart de door belanghebbende ingestelde incidentele hoger beroepen ongegrond,
• verklaart de hoger beroepen met betrekking tot de jaren 2012, 2013 en 2014 van de inspecteur gegrond,
• vernietigt de uitspraak van de rechtbank met betrekking tot de jaren 2012, 2013 en 2014, met uitzondering van de beslissingen over de immateriële schade, het griffierecht en de proceskosten,
• verklaart de beroepen met betrekking tot de jaren 2012, 2013 en 2014 ongegrond,
• veroordeelt de minister tot vergoeding van de immateriële schade die belanghebbende heeft geleden tot een bedrag van € 166,67,
• bepaalt dat de minister aan belanghebbende het betaalde griffierecht voor de behandeling van het hoger beroep bij het hof van € 548 vergoedt, en
• veroordeelt de minister in de kosten van het geding bij het hof van € 72,92.

[belanghebbende 3] BV:

Het hof:

• verklaart de hoger beroepen met betrekking tot de jaren 2010 en 2011 van belanghebbende ongegrond,
• verklaart de door belanghebbende ingestelde incidentele hoger beroepen betreffende de verliesherzieningsbeschikking 2012 en de aanslag 2013 niet-ontvankelijk,
• verklaart de door belanghebbende ingestelde incidentele hoger beroepen voor het overige ongegrond,
• verklaart de hoger beroepen met betrekking tot de jaren 2012, 2013 en 2014 van de inspecteur gegrond,
• vernietigt de uitspraak van de rechtbank met betrekking tot de jaren 2012 (ten aanzien van de verliesherzieningsbeschikking), 2013 en 2014, met uitzondering van de beslissingen over de immateriële schade, het griffierecht en de proceskosten,
• verklaart de beroepen met betrekking tot de jaren 2012, 2013 en 2014 ongegrond,
• veroordeelt de minister tot vergoeding van de immateriële schade die belanghebbende heeft geleden tot een bedrag van € 166,67,
• bepaalt dat de minister aan belanghebbende het betaalde griffierecht voor de behandeling van het hoger beroep bij het hof van € 548 vergoedt, en
• veroordeelt de minister in de kosten van het geding bij het hof van € 72,92.
• De uitspraak is gedaan door A.J. Kromhout, voorzitter, J.M. van der Vegt en W.A.P. van Roij, in tegenwoordigheid van M.M. Stassen-Kanters, als griffier.
• De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 10 juli 2024 en afschriften van de uitspraak zijn op die datum aangetekend aan partijen verzonden.

• Bijlage algemene feitenweergave

• Structuur “ [coffeeshop 4] ” en eigendom

• 1.1. Tot de organisatie “ [coffeeshop 4] ” behoren een viertal coffeeshops. De coffeeshops worden geëxploiteerd door onderscheidenlijk [coffeeshop 1] BV en [coffeeshop 2] BV, gevestigd te [plaats 2] en [belanghebbende 3] BV en [coffeeshop 3] BV, gevestigd te [plaats 1] (hierna: de coffeeshops).
• 1.2. [belanghebbende 1] BV en [belanghebbende 2] BV zijn oorspronkelijk opgericht als besloten vennootschap (BV). Op 25 augustus 2006 is de rechtsvorm gewijzigd naar een naamloze vennootschap (NV). Op 23 november 2012 zijn de vennootschappen weer omgezet in besloten vennootschappen. De vennootschappen worden hierna - uit oogpunt van leesbaarheid - alleen aangeduid met de BV-aanduiding. [belanghebbende 1] BV houdt 100% van de aandelen in [coffeeshop 1] BV. [belanghebbende 2] BV houdt 100% van de aandelen in [coffeeshop 2] BV, [belanghebbende 3] BV en [coffeeshop 3] BV.
• 1.3. Het bestuur over de coffeeshops wordt gevoerd door [bedrijf 3] en [bedrijf 19] . De aandelen in [bedrijf 3] en [bedrijf 19] worden voor 50% gehouden door [belanghebbende 1] BV en voor 50% door [belanghebbende 2] BV.
• 1.4. De aandelen in [belanghebbende 1] BV en [belanghebbende 2] BV worden in elk geval tot medio 2011 gehouden door [bedrijf 1] , gevestigd in [land 1] .
• 1.5. [naam 1] (hierna: [naam 1] ) is tot in elk geval medio 2011 de uiteindelijk enig aandeelhouder van [bedrijf 1] en daarmee indirect eigenaar van de coffeeshops. De aandelen in [bedrijf 1] werden door [naam 1] middellijk gehouden door wisselende buitenlandse rechtspersonen, waaronder [buitenlands rechtspersoon 1] en [buitenlands rechtspersoon 2] gevestigd in [land 1] en [buitenlands rechtspersoon 3] Ltd en [buitenlands rechtspersoon 4] Ltd, gevestigd in [land 4] . [naam 1] is in 2009 vanuit [land 2] naar [land 3] geëmigreerd en in de onderhavige jaren woonachtig in [land 3] .

• [naam 2]

• 1.6. [naam 2] ( hierna: [naam 2] ) is de broer van [naam 1] . [naam 2] is getrouwd met [echtgenote 1] (hierna: [echtgenote 1] ).
• 1.7. [naam 2] is nooit direct of indirect aandeelhouder geweest van de coffeeshops.
• 1.8. [naam 2] is in de onderhavige jaren (tot 30 september 2013) enig aandeelhouder van [bedrijf 5] BV en [bedrijf 6] BV. [bedrijf 6] BV houdt alle aandelen in [bedrijf 7] BV, [bedrijf 8] BV en [bedrijf 9] BV. [bedrijf 7] BV voert de administratie van de coffeeshops. [bedrijf 6] BV heeft op 30 september 2013 de aandelen in [bedrijf 7] BV verkocht aan [naam 8] . [bedrijf 9] BV is opgericht op 7 april 2011.
• 1.9. [bedrijf 8] BV en [bedrijf 5] BV houden onroerend goed in onder andere [plaats 1] en [plaats 2] . [bedrijf 7] BV verricht ook voor deze vennootschappen werkzaamheden.
• 1.10. [Holding 1] SA is opgericht op 2 januari 2008 en statutair gevestigd in [land 5] . [Holding 1] SA is enig aandeelhouder van [Holding 2] Ltd, opgericht 13 oktober 2009 en gevestigd in [land 4] . Vanaf 26 december 2010 is [Holding 2] Ltd aandeelhouder van de op 23 november 2010 opgerichte vennootschap [venootschap] SA die statutair is gevestigd in [land 1] .

• Enige andere betrokkenen

• 1.11. Tot 22 januari 2009 was [naam 9] directeur van de coffeeshops. In de periode van 22 januari 2009 tot en met 7 september 2010 was [naam 10] (hierna: [naam 10] ) de directeur van de coffeeshops. Vanaf 7 september 2010 is [naam 6] de directeur (hierna: [naam 6] ).
• 1.12. [getuige 1] is inkoper voor de coffeeshops (hierna: [getuige 1] ).
• 1.13. Tot medio 2011 was [naam 5] (hierna: [naam 5] ) enig leverancier/inkoper van cannabis voor de coffeeshops. In de periode daarna zijn er meerdere leveranciers tegelijkertijd werkzaam voor de coffeeshops.
• 1.14. [belanghebbende 1] BV, [belanghebbende 2] BV en [belanghebbende 3] BV worden fiscaal geadviseerd door het belastingadvieskantoor [belastingadvieskantoor] (hierna: het belastingadvieskantoor). Het belastingadvieskantoor verzorgt de aangiften vennootschapsbelasting (hierna: vpb) voor de vennootschappen. Contactpersoon is [naam 4] (hierna: [naam 4] ).
• 1.15. [kantoor] (hierna: [kantoor] ) is een advocaten- en trustkantoor gevestigd in [land 1] . Werkzaam bij [kantoor] zijn onder andere de advocaat [getuige 3] (hierna: [getuige 3] ) en de medewerker [getuige 2] (hierna: [getuige 2] ). Zij hebben diverse handelingen verricht voor [naam 2] en [naam 1] , zoals het oprichten van buitenlandse rechtspersonen en het uitvoeren van betalingen. Andere medewerkers van [kantoor] waarvan de namen in de processtukken voorkomen zijn [medewerker 1] en [medewerker 2] .

• (Formele) wijziging in coffeeshop-structuur in 2011

• 1.16. In het procesdossier bevindt zich een optieovereenkomst welke op 6 oktober 2011 is ondertekend. Met Partijen A en B in de overeenkomst worden [getuige 1] en [naam 6] bedoeld. Met Partij C wordt [naam 1] bedoeld. De overeenkomst luidt, voor zover hier van belang, als volgt:

• 1.17. Op 25 oktober 2011 is een overeenkomst gesloten tussen [bedrijf 10] SA en [buitenlands rechtspersoon 1] betreffende de verkoop door [buitenlands rechtspersoon 1] van 1.250 aandelen in [bedrijf 1] aan [bedrijf 10] SA (hierna: de verkoopovereenkomst van 25 oktober 2011).67 De rechtspersoon [bedrijf 10] SA was aanvankelijk eigendom van [getuige 1] en [naam 6] gezamenlijk. De (vertaalde) verkoopovereenkomst luidt, voor zover hier van belang, als volgt:

• 1.18. Op 25 oktober 2011 is tussen [bedrijf 10] SA, [buitenlands rechtspersoon 1] en [kantoor] een overeenkomst gesloten waarin is bepaald dat de 1.250 aandelen in [bedrijf 1] in geblokkeerde bewaring worden gehouden door [kantoor] .
• 1.19. Begin 2012 wordt een derdengeldrekening op naam van [kantoor] geopend (hierna: de [kantoor] -derdengeldenrekening). De [kantoor] -derdengeldrekening wordt gebruikt voor overboekingen van en naar [naam 2] en [naam 1] en de vennootschappen waarvan zij enig aandeelhouder zijn.

• (Formele) wijziging in coffeeshop-structuur in 2012

• 1.20. [bedrijf 2] BV is opgericht op 6 november 2012. [naam 6] houdt 99 van de 100 aandelen in [bedrijf 2] BV. Zijn echtgenote, [echtgenote 2] , houdt het andere aandeel.
• 1.21. Op 23 november 2012 is tussen [bedrijf 1] en [bedrijf 2] BV een overeenkomst ondertekend waarin de aandelen in [belanghebbende 1] BV en [belanghebbende 2] BV voor € 3.700.000 worden verkocht aan [bedrijf 2] BV. Op dezelfde datum heeft [bedrijf 1] een koopoptie met [bedrijf 2] BV gesloten, waarin is bepaald dat [bedrijf 1] tegen betaling van € 1, de helft van de aandelen in [belanghebbende 1] BV en [belanghebbende 2] BV kan terugkopen van [bedrijf 2] BV.
• 1.22. Op 5 september 2013 is [bedrijf 1] opgegaan in [bedrijf 10] SA. Op dezelfde dag is de naam van [bedrijf 10] SA gewijzigd in [bedrijf 1] .

• Fiscale coffeeshop-structuur

• 1.23. [belanghebbende 1] BV is zelfstandig belastingplichtig voor de vpb tot 1 januari 2014. [belanghebbende 1] BV is tot 1 januari 2014 moedermaatschappij van een fiscale eenheid voor de vpb met (onder meer) [coffeeshop 1] BV en vanaf het jaar 2012 ook met [bedrijf 11] BV. Met ingang van 1 januari 2014 vormt [bedrijf 2] BV als moedermaatschappij een fiscale eenheid voor de vpb met [belanghebbende 1] BV, [coffeeshop 1] BV, en [bedrijf 11] BV.
• 1.24. [belanghebbende 2] BV is zelfstandig belastingplichtig voor de vpb. Zij is moedermaatschappij van een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting samen met [coffeeshop 2] BV en [coffeeshop 3] BV.
• 1.25. [belanghebbende 3] BV is in de jaren 2010 tot en met 2014 zelfstandig belastingplichtig voor de vpb.

• Inkoopproces

• 1.26. De inkopen van cannabis voor de coffeeshops geschiedt door de inkoper, [getuige 1] .
• 1.27. Wanneer de cannabisproducten zijn geleverd door een leverancier worden ze gewogen met geijkte weegsystemen. Het gewicht wordt geregistreerd op zogeheten weeglijsten. De inkoper maakt op basis van de weeglijsten en de prijs per gram inkooplijsten die in de administratie worden verwerkt. De inkooplijsten vermelden een bedrag dat aan de leverancier dient te worden betaald. [bedrijf 7] BV verwerkt de inkooplijsten en legt op basis daarvan geld klaar voor de inkoper in een kluis. De inkoper betaalt daarmee de leverancier.68 Er bevinden zich in de administratie in de coffeeshops geen documenten waarop de leverancier ‘aftekent’ voor het bedrag dat aan hem wordt betaald.
• 1.28. In de periode dat [naam 5] enig leverancier van de cannabis was voor de coffeeshops, werden door hem pakbonnen opgemaakt. Op de pakbonnen stonden (door [naam 5] ) handgeschreven de prijs, een indicatie van het gewicht en de naam van het cannabisproduct. De pakbonnen werden na de registratie van de weeglijst niet bewaard maar vernietigd. Dit gebeurde (ook) door [getuige 1] en [naam 6] .69
• 1.29. [getuige 1] heeft op 24 april 2020 bij een notaris een beëdigde verklaring afgelegd (hierna: de beëdigde verklaring). Over de pakbonnen en de reden van vernietiging heeft [getuige 1] onder meer het volgende verklaard:

• Contante stortingen en bancaire transacties

• 1.30. In de periode 2008 tot en met 2011 zijn er diverse malen contante stortingen verricht op [land 1] bankrekeningen voor in totaal € 1.785.000. De uiteindelijk belanghebbenden van de rekeningen waar het geld op is gestort zijn [naam 2] en [naam 1] . De gelden die zijn gestort, zijn afkomstig uit niet eerder bij de Nederlandse Belastingdienst aangegeven inkomsten. De contante stortingen zijn opgenomen in het volgende overzicht:

• 1.31. In de periode 2008 tot en met 2012 heeft [Holding 1] SA van [buitenlands rechtspersoon 3] en [buitenlands rechtspersoon 4] Ltd, via bancaire transacties, in het totaal een bedrag van € 4.587.564 ontvangen (hierna: de bancaire transacties). De transacties zijn opgenomen in het volgende overzicht:

• 1.32. Tot de verkoopovereenkomst van 25 oktober 2011 bestonden de bedragen die [naam 2] via de bancaire transacties ontving uit de helft van de door [naam 1] uit zijn vennootschappen genoten dividenden. Na het sluiten van de verkoopovereenkomst bestonden de ontvangen bedragen uit 50% van de aflossingen op de koopprijs die [naam 1] in verband met de verkoopovereenkomst van 25 oktober 2011 ontving.
• 1.33. Op 19 maart 2012 wordt een bedrag van € 1.000.000 vanaf de [kantoor] -derdengeldenrekening overgeschreven naar een rekening op naam van [naam 2] en [naam 1] in [land 3] .
• 1.34. [naam 2] heeft op 31 mei 2012 een kluis gehuurd bij de bank ‘ [bank 1] ’ in [land 1] . Vanwege gewijzigd beleid bij de [land 1] banken werden contante stortingen op enig moment niet meer geaccepteerd. Dit had te maken met regelgeving in [land 1] ter voorkoming van witwassen. [naam 2] heeft, in opdracht van [naam 1] , een tas met geld vanuit Nederland naar [land 1] gebracht en heeft deze in de kluis geplaatst (hierna: de tas).
• 1.35. Op 2 juli 2014 is door de [land 1] autoriteiten beslag gelegd op de inhoud van de kluis. In de kluis is de tas aangetroffen met daarin contant geld voor een bedrag van € 290.000.
• 1.36. Op 5 juni 2014 heeft een overboeking plaatsgevonden van [bedrijf 1] naar [bedrijf 12] SA voor een bedrag van € 100.000.
• 1.37. In het procesdossier bevindt zich een schrijven van [naam 1] met als dagtekening 1 december 2010. Hierin verklaart [naam 1] dat hij een bedrag schenkt aan [naam 2] . In het document staat geschreven: ‘Noteer dat het gaat om een schenking van € 150.000,-- welke je buiten je erfdeel wordt gegeven’.

• Strafrechtelijk onderzoek

• 1.38. Op 1 november 2012 is in Nederland een strafrechtelijk onderzoek gestart onder de naam [onderzoek] (hierna: het strafrechtelijk onderzoek), waarin onder anderen [naam 1] en [naam 2] als verdachten zijn aangemerkt.
• 1.39. In juni 2013 heeft een doorzoeking van het kantoor van [kantoor] plaatsgevonden waarbij de structuur van [naam 1] is onderzocht. Tot dit moment was met name [getuige 2] de contactpersoon voor [naam 1] en [naam 2] bij [kantoor] . Daarna heeft [getuige 3] het contact overgenomen.
• 1.40. In juli 2014 is [naam 1] in [land 3] gearresteerd op verdenking van witwassen in [land 3] . Op 10 november 2015 is hij in [land 3] strafrechtelijk veroordeeld.
• 1.41. Op 4 juli 2014 hebben in het kader van het strafrechtelijke onderzoek diverse doorzoekingen plaatsgevonden. Zo is de woning van [naam 2] aan [adres 1] in [plaats 1] doorzocht en heeft er bij het belastingadvieskantoor een doorzoeking plaatsgevonden. Tevens is op 4 juli 2014 beslag gelegd op onder andere de panden [adres 1] en [adres 2] in [plaats 1] en op saldi van diverse bankrekeningen van onder anderen [naam 2] en de coffeeshops.

• Fiscale onderzoeken

• 1.42. Op 21 maart 2015 heeft de Officier van Justitie toestemming verleend aan de inspecteur om de informatie uit het strafrechtelijk onderzoek te gebruiken voor de belastingheffing van belanghebbenden.
• 1.43. Ten aanzien van [belanghebbende 1] BV, [belanghebbende 2] BV en [belanghebbende 3] BV hebben fiscale onderzoeken plaatsgevonden naar de aanvaardbaarheid van de aangiften vennootschapsbelasting over de jaren 2010 tot en met 2014. De conclusies van deze fiscale onderzoeken zijn neergelegd in drie onderzoeksrapporten gedagtekend 9 november 2016.
• 1.44. Ten aanzien van [naam 1] heeft een fiscaal onderzoek plaatsgevonden naar de aanvaarbaarheid van zijn aangiften IB/PVV voor de jaren 2012 tot en met 2014. De conclusies van dit fiscale onderzoek zijn neergelegd in een onderzoeksrapport met dagtekening 18 april 2017.
• 1.45. Ten aanzien van [naam 2] en [echtgenote 1] heeft een fiscaal onderzoek plaatsgevonden naar de aanvaardbaarheid van de aangiften IB/PVV voor de jaren 2008 tot en met 2014. De conclusies van het fiscale onderzoek zijn neergelegd in een onderzoeksrapport met dagtekening 1 september 2017.

• Vermeende afromen

• 1.46. Uitgaande van de bedragen aan inkoopkosten van de cannabis die in de administratie van de coffeeshops worden geadministreerd, bedragen de inkoopkosten jaarlijks ongeveer 50% van de aangegeven omzet volgens de inspecteur. Volgens belanghebbende fluctueert de brutowinstmarge tussen 45,5% en 55%.
• 1.47. In de hiervoor genoemde fiscale onderzoeksrapporten is geconcludeerd dat de inkoop van de cannabis tegen een hoger bedrag werd ingeboekt dan waarvoor deze feitelijk is aangekocht. Het verschil van ongeveer 10% werd volgens de conclusie van de onderzoeksrapporten periodiek afgestort en is ten goede gekomen aan [naam 1] en [naam 2] . De inspecteur heeft de inkoopgegevens uit de administratie van de coffeeshops gebruikt als basis voor de berekening van de correcties in verband met het afromen van de winst. De inspecteur heeft daarop de volgende berekening toegepast: 10/110 x bedrag inkoop cannabisproducten volgens de administratie = correctie. Bijvoorbeeld voor [coffeeshop 3] is voor het jaar 2010 uitgaande van de geadministreerde inkoopkosten van € 2.725.369 de correctie berekend op 10/110 daarvan, dus € 247.761. In het volgende overzicht zijn de correcties per coffeeshop per jaar weergegeven:

• 1.48. Op 22 juni 2013 is [naam 5] verhoord. Door de politie is hem onder andere gevraagd naar het vermeende afromen van de winst bij de coffeeshops. [naam 5] heeft daarover, voor zover hier van belang, het navolgende verklaard, waarbij “O” staat voor opmerking verbalisanten, “A” staat voor antwoord verdachte en “V” staat voor vraag verbalisanten:

• 1.49. Bij de doorzoeking van het belastingadvieskantoor op 4 juni 2014 is een memo aangetroffen dat op 22 april 2014 is opgesteld door [naam 4] . Dit memo is opgesteld naar aanleiding van de doorzoeking in juni 2013 van het kantoor van [kantoor] en heeft betrekking op [naam 1] (in het memo aangeduid als ‘X’). Het memo vermeldt de volgende feiten en de volgende vraagstelling:

• In onderdeel d van het memo is onder meer het volgende vermeld:

• 1.50. [getuige 2] heeft op 29 juli 2014 als verdachte in [land 1] een verklaring afgelegd, waarin hij onder meer als volgt verklaart:

• 1.52. [getuige 1] heeft in zijn beëdigde verklaring over de vastlegging van de inkoop als volgt verklaard:

• Wat betreft de verklaring van [naam 5] over het ophogen van de inkoopprijs heeft [getuige 1] in de beëdigde verklaring het volgende verklaard:

• 1.53. [naam 6] heeft in een verklaring voorafgaand aan een verhoor in oktober 2016 als volgt gereageerd op verklaringen van [naam 5]:

• 1.54. Belanghebbenden hebben het forensisch accountantsbureau [naam 7] & Partners verzocht om de aanvaardbaarheid van de administratie van de coffeeshops over de periode 2008 tot en met 2014 te beoordelen en om te beoordelen of de juistheid en volledigheid van de verantwoorde inkopen kon worden bepaald. Het accountantsbureau heeft van het onderzoek een rapport opgemaakt met dagtekening 28 oktober 2021 (hierna: het [naam 7] -rapport). Voor zover hier van belang, heeft het accountantsbureau naar aanleiding van het onderzoek het volgende geconcludeerd:

• 1.55. Bij de doorzoeking van de woning van [naam 2] op 4 juli 2014 is op een USB stick een bestand aangetroffen met de naam [naam 24] . In het Proces-verbaal bevindingen betreffende een aangetroffen brief op een USB stick, proces-verbaalnummer [nummer 2] is vermeld dat het bestand volgens digitale experts werd aangemaakt op 18 december 2013 omstreeks 15:14 uur en voor het laatst gewijzigd op 23 december 2013 omstreeks 10:04 uur en als status “verwijderd” had. Dit bestand heeft de volgende inhoud:70

• 1.56. [naam 2] heeft bij aanvang van zijn verhoor op 9 maart 2016 onder meer het volgende verklaard:71

• 1.57. [getuige 3] heeft in zijn mail van 24 september 2022 aan [naam 2] onder meer als volgt geantwoord op de door [naam 2] gestelde vraag wat [getuige 3] zich herinnert van de 10% die hij in een verhoor heeft genoemd (Hof: verhoor 11 april 2015, zie 1.51) in relatie tot hun gesprekken in de periode juni 2013 en juli 2014:

• 1.58. De inspecteur heeft bij de in hoger beroep overgelegde pleitnota twee mailberichten van 31 oktober 2023 gevoegd. Deze zien op de uitstelregeling voor het indienen van aangiften. In die mailberichten is het volgende vermeld: