Samenvatting
De Belastingdienst heeft het Kenniscentrum Psychologie en Economisch Gedrag (KCPEG) gevraagd om te onderzoeken of een belastingkorting mensen kan stimuleren om bij de inkomstenbelastingaangifte het correcte bedrag op te geven (een vorm van ‘belastingcompliance’). Daarnaast is onderzocht of een belastingkorting het vertrouwen in de belastingautoriteit en de belastingmoraal van burgers beïnvloedt.
De aanleiding voor deze opdracht is de wens van de Belastingdienst om de naleving van belastingwet- en regelgeving door burgers en ondernemers te bevorderen. Naast de gebruikelijke interventies, zoals dienstverlening, controles, het corrigeren van fouten en eventuele sancties voor niet-naleving, is de Belastingdienst ook geïnteresseerd in de werking en effectiviteit van alternatieve vormen van handhaving en gedragsbeïnvloeding, zoals belastingkorting.
De resultaten laten zien dat belastingkortingen belastingcompliance kunnen verbeteren. Deelnemers die een belastingkorting (van 10%, 26% of 49%) konden krijgen, vulden belastingbedragen vaker correct in dan deelnemers in de controlegroep zonder korting.
Conclusie
Het onderzoek toont aan dat belastingkortingen een effectief middel kunnen zijn om belastingcompliance te bevorderen, maar vooral in situaties waarin compliance relatief laag is.
Verder had het geven van belastingkorting geen positief effect op het vertrouwen van mensen in de belastingautoriteit. Het mogelijk negatieve effect van kortingen op de belastingmoraal bleef ook uit. Sterker nog, het bleek dat een korting mogelijk de motivatie om belastingregels na te leven licht kan versterken.
Vervolg
Deze bevindingen omtrent belastingkorting bieden waardevolle inzichten die kunnen helpen om belastingcompliance te stimuleren zonder het vertrouwen of de motivatie van belastingplichtigen te schaden. Op basis van de opgedane inzichten zal worden verkend of, welke en in welke context belastingkorting door de Belastingdienst in de praktijk kan worden ingezet.