Samenvatting
Anneke Keulemans gaat in dit artikel uitgebreid in op de mogelijkheid een bezwarend besluit partieel te vernietigen bij schending van het Unierechtelijke verdedigingsbeginsel. Met behulp van een stappenplan en een hokjesmodel worden de mogelijkheden op gestructureerde wijze inzichtelijk gemaakt. Ook wordt aandacht besteed aan de mogelijkheid andere gevolgen te verbinden aan een schending van het Unierechtelijke verdedigingsbeginsel. Bijvoorbeeld het vergoeden van (werkelijke) proceskosten.
NLF-W artikel
1. Inleiding
Met het belang van rechtsbescherming op een ieders lippen en met twee recente uitspraken van de Hoge Raad met betrekking tot het Unierechtelijke verdedigingsbeginsel is het goed weer eens bij dit beginsel stil te staan. Dit beginsel was het onderwerp van mijn promotieonderzoek dat ik op 18 november 2021 heb mogen verdedigen. Het Unierechtelijke verdedigingsbeginsel omvat het recht van een adressaat van een voorgenomen bezwarend overheidsbesluit zijn standpunt naar behoren en effectief kenbaar te mogen maken over de elementen waarop een bestuursorgaan het besluit wil baseren voordat een bestuursorgaan een bezwarend besluit neemt. Het beginsel moet de rechtsbescherming en de zorgvuldige besluitvorming waarborgen.
Schending van het beginsel kan leiden tot vernietiging van het gehele bezwarende besluit. In beide recente arresten van de Hoge Raad leidt de schending tot een dergelijke vernietiging. De vraag is of dat altijd het geval moet zijn. Ik ben van mening dat dat niet zo is. Onder omstandigheden is het partieel vernietigen van een bezwarend besluit ook mogelijk of kunnen andere rechtsgevolgen worden verbonden aan een schending van het Unierechtelijke verdedigingsbeginsel. De gevolgen kunnen daarmee in balans worden gebracht met de omvang van de geconstateerde schending. Juist op deze gevolgen en vooral op de mogelijkheid onder omstandigheden een bezwarend besluit partieel te vernietigen wil ik in dit artikel de nadruk leggen.