Respons op het coronavirus: Commissie wil vrijstelling van btw verlenen voor de levering van essentiële goederen en diensten door de EU in tijden van crisis
Respons op het coronavirus: Commissie wil vrijstelling van btw verlenen voor de levering van essentiële goederen en diensten door de EU in tijden van crisis
De Europese Commissie heeft vandaag voorgesteld om vrijstelling van btw te verlenen voor goederen en diensten die door haarzelf en andere EU-organen en -agentschappen in tijden van crisis beschikbaar worden gesteld aan lidstaten en burgers. Dit voorstel bouwt voort op de ervaringen die tijdens de coronapandemie zijn opgedaan. Zo is onder meer gebleken dat de btw die op sommige transacties wordt geheven, op de beperkte middelen kan drukken die voor aanbestedingen beschikbaar zijn. Het initiatief van vandaag moet er daarom voor zorgen dat EU-middelen die voor het algemeen belang worden gebruikt, zo efficiënt mogelijk worden ingezet tegen crises, zoals natuurrampen en noodsituaties op het gebied van de volksgezondheid. Het zal ook meer slagkracht bieden aan de organen voor rampen- en crisisbeheer op EU-niveau, met name in het kader van de gezondheidsunie van de EU en het Uniemechanisme voor civiele bescherming.
Zodra de nieuwe maatregelen van kracht zijn, zullen de Commissie en andere EU-organen en -agentschappen goederen en diensten zonder btw kunnen invoeren en aankopen als deze nadien worden ingezet bij een reactie op een noodsituatie in de EU. De begunstigden kunnen lidstaten of derden zijn, zoals nationale autoriteiten of instellingen (bijvoorbeeld een ziekenhuis, een nationale zorginstantie of autoriteit voor rampenbestrijding). Voor de vrijstelling zullen onder meer de volgende goederen en diensten in aanmerking komen:
diagnostische tests en testmateriaal, en laboratoriumapparatuur;
persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) zoals handschoenen, ademhalingstoestellen, mondkapjes, schorten, ontsmettingsproducten en -apparatuur;
tenten, veldbedden, voedsel en kleding;
opsporings- en reddingsmiddelen, zandzakken, reddingsvesten en opblaasbare boten;
antimicrobiële stoffen en antibiotica, chemische antidota, behandelingen voor stralingsletsels, antitoxines, jodiumtabletten;
bloedproducten of antilichamen;
stralingsmeters;
ontwikkeling, productie en aankoop van noodzakelijke producten, onderzoeks- en innovatieactiviteiten, strategische opslag van producten; farmaceutische licenties, quarantainevoorzieningen, klinische proeven, desinfectie van gebouwen enz.
Paolo Gentiloni, commissaris voor Economie: “De COVID-19-pandemie heeft ons geleerd dat dit soort crises vele aspecten kent en een brede impact heeft op onze samenlevingen. Een snelle en efficiënte respons is van essentieel belang en we moeten nu de best mogelijke respons bieden om ons te wapenen voor de toekomst. Dankzij het voorstel van vandaag zal de EU beter kunnen reageren op crises en noodsituaties op haar grondgebied. Het zal er ook voor zorgen dat de EU-hulpinspanningen om de pandemie te bestrijden en het herstel te ondersteunen, maximaal financieel effect zullen sorteren.”
Volgende stappen
Het wetgevingsvoorstel, dat de btw-richtlijn zal wijzigen, zal nu voor advies aan het Europees Parlement worden toegezonden en ter goedkeuring aan de Raad worden voorgelegd.
De lidstaten dienen uiterlijk op 30 april 2021 de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen vast te stellen en bekend te maken om aan deze richtlijn te voldoen. Zij passen die bepalingen toe met ingang van 1 januari 2021.
Achtergrond
De coronapandemie heeft het belang van een coherente, krachtdadige en gecentraliseerde voorbereiding en respons op EU-niveau in tijden van crisis zeer duidelijk aangetoond. In de context van de coronapandemie heeft de Commissie-Von der Leyen al plannen geformuleerd om de paraatheid voor en de beheersing van grensoverschrijdende gezondheidsrisico's in de EU te verbeteren, en de bouwstenen van een sterkere Europese gezondheidsunie gepresenteerd. Daarnaast heeft de Commissie voorgesteld om de samenwerking tussen de EU-lidstaten te versterken via het Uniemechanisme voor civiele bescherming, met als doel de reactie op natuurrampen of door de mens veroorzaakte rampen in de toekomst te verbeteren. In het kader van de nieuwe Europese gezondheidsunie heeft de Commissie bijvoorbeeld de oprichting aangekondigd van de autoriteit voor respons op noodsituaties op gezondheidsgebied (HERA), die het mogelijk moet maken om bij een gezondheidscrisis snel de meest geavanceerde medische en andere maatregelen te nemen , en dit in de hele waardeketen, van ontwerp tot distributie en gebruik.
De EU heeft al actie ondernomen op het gebied van belastingen en douane om de strijd tegen en het herstel van de coronapandemie te ondersteunen. In april 2020 is de EU overeengekomen om af te zien van douaneheffingen en btw op de invoer van mondkapjes en andere beschermingsmiddelen die nodig zijn om de pandemie te bestrijden. Deze maatregel is nog altijd van kracht en er wordt overwogen die te verlengen. In december 2020 hebben de EU-lidstaten overeenstemming bereikt over nieuwe maatregelen die de Commissie had voorgesteld om een tijdelijke btw-vrijstelling toe te staan voor de verkoop van vaccins en testkits aan ziekenhuizen, artsen en particulieren, alsook nauw daarmee samenhangende diensten. Met de gewijzigde richtlijn kunnen de lidstaten, als ze dat willen, een nultarief of een verlaagd tarief toepassen op zowel vaccins als testkits.
