Samenvatting
De Europese Commissie heeft een infractieprocedure ingesteld tegen Nederland (C-360/22) omdat de regels voor internationale waardeoverdracht van pensioenen onverenigbaar zijn met het Unierecht. Aan internationale waardeoverdracht is een afkoopverbod na waardeoverdracht gekoppeld. Dit verbod maakt internationale waardeoverdracht nagenoeg onmogelijk en treft uitsluitend werknemers die elders binnen de Unie willen werken. Volgens Fai Cheung en Bastiaan Starink zijn de regels voor internationale waardeoverdracht in strijd met het Unierecht. De focus moet niet liggen op het exporteren van het afkoopverbod, maar op het velligstellen van de Nederlandse belastingclaim. De huidige regelgeving en ontwikkelingen op bilateraal gebied bieden al voldoende mogelijkheden.
NLF-W artikel
In NLF-W 2023/4 heeft Erik Schouten een samenvatting gegeven van zijn indrukwekkende dissertatie getiteld ‘Fiscale Europeesrechtelijke aspecten van grensoverschrijdend pensioenverkeer’. Na zo’n uitgebreid onderzoek kan het ook niet anders dan dat de inhoud van zijn dissertatie alsmede van het genoemde artikel in NLF-W met ontzag moet worden beschouwd. Maar uiteraard zijn er altijd elementen waarover nog een inhoudelijk debat kan plaatsvinden. Op verzoek van de redactie van NLF-W gaan wij daarom specifiek in op zijn verhandelingen over internationale waardeoverdracht van pensioenen zoals beschreven in paragraaf 3.5 van zijn artikel in NLF-W en met name het afkoopverbod. Al is het maar omdat een van de auteurs, Bastiaan Starink, een bij het HvJ aanhangige inbreukprocedure heeft geëntameerd.
Voorwaarden voor overdracht
Bij wisseling van dienstbetrekking is het in de nationale Nederlandse situatie mogelijk om het opgebouwde pensioen over te dragen naar de nieuwe pensioenuitvoerder. Dat is civielrechtelijk mogelijk op grond van artikel 71 PW. Een dergelijke overdracht van het oude pensioen teneinde bij de nieuwe pensioenuitvoerder pensioenrechten te verkrijgen is fiscaal toegestaan, en wordt daarmee niet aangemerkt als fiscaal ontoelaatbare afkoop op grond van artikel 19b, lid 2, Wet LB 1964. Een fiscaal onbelaste waardeoverdracht naar het buitenland is echter aan aanvullende regels gebonden. Wij hebben de belangrijkste voorwaarden die op grond van artikel 19b, lid 6, Wet LB 1964 (en het beleidsbesluit van de staatssecretaris van Financiën) en artikel 85 PW worden gesteld hieronder samengevat:
