Stichting op gebied van efficiënte omgang met tijd kwalificeert als anbi

Eiseres heeft op 8 september 2020 verzocht om bij beschikking aangemerkt te worden als een algemeen nut beogende instelling (ANBI).

Verweerder heeft die aanvraag afgewezen bij beschikking met dagtekening 18 december 2020.

Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar van 31 mei 2021 de beschikking gehandhaafd.

Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld.

Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.

Eiseres heeft vóór de zitting nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn in afschrift verstrekt aan verweerder.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 18 oktober 2023 te Haarlem.

Namens eiseres is verschenen dr. ing. [naam 1] , voorzitter van eiseres, [naam 2] , penningmeester van eiseres, [naam 3] en [naam 4] , werknemers van eiseres, en mr. [naam 5] en mr. [naam 6] , kantoorgenoten van de gemachtigde. Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door mr. drs. [naam 7] , mr. [naam 8] en [naam 9] .

Overwegingen

Feiten

1. [naam 1] is directeur-grootaandeelhouder van [bedrijf] B.V. ( [bedrijf] BV). Op de website van [bedrijf] BV staat vermeld:

2. Eiseres is op 7 april 2009 opgericht door [bedrijf] BV. Eiseres heeft haar zetel in de gemeente [vestigingsplaats] . Haar bestuurders zijn [naam 1] en [naam 2] . Het doel van de stichting is in artikel 2 van de statuten (versie 11 augustus 2020) als volgt omschreven:

3. Op 8 september 2020 heeft eiseres verweerder verzocht om bij beschikking als bedoeld in artikel 5b, zesde lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) te worden aangemerkt als ANBI. In het daarbij gevoegde ‘ANBI Beleidsplan Stichting [eiseres] 2020-2022’ (het Beleidsplan) staat het volgende van belang zijnde vermeld:

4. Met betrekking tot de (geplande) activiteiten is in het Beleidsplan het volgende vermeld:

5. Bij brief van 17 oktober 2020 heeft verweerder eiseres medegedeeld voornemens te zijn om eiseres niet als ANBI aan te merken. Eiseres heeft hier bij brief van 26 november 2020 inhoudelijk op gereageerd.

6. Bij brief van 29 november 2020 heeft verweerder eiseres medegedeeld dat hij ook in de reactie van eiseres van 26 november 2020 geen aanleiding ziet om zijn voornemen tot afwijzing te heroverwegen.

7. Bij beschikking van 18 december 2020 heeft verweerder de aanvraag van eiseres afgewezen.

Geschil

8. In geschil is of verweerder terecht het verzoek van eiseres om als ANBI aangemerkt te worden heeft afgewezen. Het geschil spitst zich toe op het antwoord op de vraag of eiseres met haar activiteiten nagenoeg geheel primair en rechtstreeks een voldoende concreet bepaald algemeen belang beoogt.

9. Eiseres heeft – kort gezegd – gesteld dat zij met al haar activiteiten tezamen kwalificeert als instelling van algemeen nut op het gebied van welzijn, onderwijs, wetenschap en onderzoek, of gezondheidszorg, danwel een combinatie daarvan. Volgens eiseres zijn al haar activiteiten gericht op het bevorderen van tijdsbewustzijn in de [land 1] samenleving en dient zij daarmee het algemeen belang. Bewustwording op individueel en organisatorisch niveau is de basis van een maatschappelijk transformatieproces. Succesvolle langdurige verandering wordt gecreëerd door te beginnen met individuen en dit op een hoger niveau te faciliteren. Daarom zijn de activiteiten zowel op individuen als op organisaties gericht. Dat met de activiteiten ook individuele belangen worden gediend laat onverlet dat het algemeen belang nagenoeg geheel prevaleert boven het particulier belang.

10. Verweerder stelt – kort gezegd – dat eiseres niet kwalificeert als ANBI. Volgens verweerder beoogt eiseres primair individuele belangen te dienen. Dat daarmee indirect ook het algemeen belang wordt gediend is volgens verweerder onvoldoende.

Beoordeling van het geschil

Wat is een ANBI?

11. Een ANBI is een instelling die uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt (artikel 5b, eerste lid, aanhef en onder a, van de AWR). Op grond van artikel 5b, derde lid, aanhef en respectievelijk letter a, c en e van de AWR, worden ‘welzijn’, ‘onderwijs, wetenschap en onderzoek’ en ‘gezondheidszorg’ als algemeen nut in de zin van artikel 5b van de AWR beschouwd.

12. Op grond van artikel 1a, eerste lid, aanhef en onder b, van de Uitvoeringsregeling Algemene wet inzake rijksbelastingen 1994 wordt een instelling door de inspecteur slechts als ANBI aangemerkt indien en zolang uit de regelgeving en de feitelijke werkzaamheden van de instelling blijkt dat de instelling uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen belang dient.

13. In het Minerva-arrest (Hoge Raad 12 oktober 1960, ECLI:NL:HR:1960:AY1355) heeft de Hoge Raad geoordeeld:

14. Over ‘algemeen nut’, ‘welzijn’, ‘onderwijs, wetenschap en onderzoek’ en ‘gezondheidszorg’ is in de parlementaire geschiedenis bij de totstandkoming van artikel 5b van de AWR onder meer het volgende opgemerkt (Kamerstukken II 2011/12, nr. 33 006, nr. 3, blz. 23-25):

15. In zijn arrest van 22 april 2016, ECLI:NL:HR:2016:695, heeft de Hoge Raad geoordeeld:

Zijn de activiteiten van eiseres rechtstreeks gericht op het algemeen belang?

16. De bewijslast dat zij kwalificeert als ANBI ligt bij eiseres, aangezien het gaat om een verzoek om een haar begunstigende regeling toe te passen. Of eiseres aanspraak maakt op de ANBI-status moet worden beoordeeld op het moment van het indienen van de aanvraag. Op dat moment stelt eiseres immers te voldoen aan de vereisten om voor een dergelijke status in aanmerking te komen.

17. Eiseres dient feiten te stellen en bij betwisting aannemelijk te maken waaruit volgt dat haar activiteiten op het moment van het indienen van de aanvraag rechtstreeks erop zijn gericht enig algemeen belang te dienen (kwalitatieve toets) en dat het beoogde doel voor meer dan 90% ten bate van het algemeen belang strekt en niet ten bate van een particulier belang (kwantitatieve toets).

18. Ter zitting heeft eiseres nader toegelicht dat al haar activiteiten tezamen als doel hebben het bevorderen van het welzijn van mensen door hen tijdsbewust te laten worden. Als gevolg van technologische ontwikkelingen, globalisering, individualisering en flexibilisering is de samenleving sterk veranderd. Uit onderzoek is naar voren gekomen dat sprake is van een toename van burn-out klachten, overspanning, depressie, hartproblemen en andere stressgerelateerde aandoeningen. De activiteiten van eiseres zijn alle gericht op bewustwording over een efficiënte en effectieve omgang met tijd. Het doel daarvan is dat tijdsbesteding betekenisvol wordt, in die zin dat het leven mensen niet overkomt maar is terug te voeren op bewuste keuzes. Het buiten de context van het doel van eiseres afzonderlijk beoordelen van iedere activiteit op de aanwezigheid van een particulier belang zoals verweerder doet miskent dat de activiteiten tezamen zijn gericht op het vergroten van tijdsbewustzijn in het algemeen. Ergens moet een begin worden gemaakt om mensen tijdsbewust te laten worden en daarmee een maatschappelijk transformatieproces in gang te zetten. Eiseres zet daartoe verschillende activiteiten in, niet alleen op individueel niveau, maar ook op het niveau van organisaties en van overheden.

19.1. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres, gelet op hetgeen in haar Beleidsplan is opgenomen en door haar bestuur en haar medewerkers ter zitting nader is toegelicht, aannemelijk gemaakt dat haar feitelijke activiteiten op het moment van het indienen van de aanvraag rechtstreeks gericht zijn op het bevorderen van het welzijn als bedoeld in artikel 5b, derde lid, onderdeel a van de AWR en nader omschreven in de parlementaire geschiedenis (zie 14). De rechtbank acht het aannemelijk dat eiseres met al haar activiteiten tezamen en in onderling verband beschouwd beoogt het tijdsbewustzijn te verhogen en daarmee het welzijn in de samenleving te bevorderen.

19.2. Het feit dat de activiteiten van eiseres gericht zijn op specifieke doelgroepen maakt niet dat eiseres daarmee voor minder dan 90% het algemeen belang dient. Dat verschillende activiteiten worden aangeboden aan verschillende doelgroepen hangt samen met het feit dat personen die tot die doelgroepen behoren zich in verschillende levensfases en/of omstandigheden bevinden of verschillende doelgroepen bedienen. De rechtbank acht aannemelijk dat het voor jongeren van gro(o)t(er) belang is om te beginnen tijdsbewustheid te creëren door hen te leren een bewuste afweging te maken in de besteding van tijd aan hun mobiele telefoon, terwijl die tijdsbewustheid bij (jonge werkende) gezinnen juist beter bereikt kan worden door hen te leren een bewuste afweging te laten maken over de balans tussen werk en gezinsleven. De [activiteit 1] vraagt specifiek aandacht bij organisaties voor de fysieke, mentale en sociale belasting die nachtwerk met zich meebrengt, en aannemelijk is dat met een evenement als [naam evenement] de uitwisseling van kennis over de inzet van personeel vanuit het perspectief tijd op managementniveau wordt bevorderd. De rechtbank acht aannemelijk dat publicaties als een white paper en een boek en het maken van een documentaire inhoudelijk niet op een specifiek af te bakenen groep zijn gericht, waarmee niet aannemelijk is dat deze dienstbaar zijn aan een particulier belang. In dit verband merkt de rechtbank nog op dat zij aannemelijk acht dat bestuurder [naam 1] en [bedrijf] BV geen commercieel belang hebben bij de uitgifte van het boek, gelet op de met bewijsstukken ondersteunde geloofwaardige verklaring van eiseres dat alle inkomsten van het boek aan eiseres worden overgedragen. Al haar activiteiten tezamen en in onderling verband beschouwd passen bij het statutaire doel dat eiseres nastreeft. Dat individuen van deze activiteiten in enige mate profijt kunnen trekken is onvermijdelijk maar doet niets af aan deze conclusie.

19.3. Dat, zoals verweerder heeft gesteld, een grote mate van verwevenheid bestaat tussen de activiteiten van eiseres en de werkzaamheden van [bedrijf] BV en hierdoor niet het algemeen belang primair wordt gediend maar het particuliere belang van [bedrijf] BV is niet aannemelijk geworden. Verweerder heeft niet weersproken dat [bedrijf] BV zich richt op workforce management, waarbij een belangrijke activiteit is het detacheren van planners bij bedrijven en heeft evenmin weersproken dat [bedrijf] BV nooit klanten via eiseres heeft verkregen. Naar het oordeel van de rechtbank is aannemelijk dat het sponsoren door [bedrijf] BV juist in het belang is van eiseres, waarmee dus het algemene belang wordt gediend.

20. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres aannemelijk gemaakt dat haar activiteiten rechtstreeks gericht zijn op het dienen van het algemeen belang (kwalitatieve toets) en dat zij ook feitelijk voor meer dan 90% het algemeen nut nastreeft (kwantitatieve toets). Verweerder heeft dan ook de ANBI-status ten onrechte geweigerd.

21. Gelet op het vorenoverwogene dient het beroep gegrond te worden verklaard. De rechtbank zal eiseres met ingang van de datum van haar verzoek (8 september 2020) als ANBI aanmerken.

Proceskosten en griffierecht

22. Nu het beroep gegrond is heeft eiseres recht op een proceskostenvergoeding van verweerder. Omdat eiseres niet in bezwaar heeft verzocht om een proceskostenvergoeding, stelt de rechtbank de kosten op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.674 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift en 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 837 en een wegingsfactor 1). Ook het door eiser betaalde griffierecht ten bedrage van € 360 zal moeten worden vergoed door verweerder.

Beslissing

De rechtbank:

• verklaart het beroep gegrond;
• vernietigt de uitspraak op bezwaar;
• kwalificeert eiseres met ingang van 8 september 2020 als een ANBI;
• bepaalt dat deze uitspraak in de plaats treedt van de vernietigde uitspraak op bezwaar;
• veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiseres tot een bedrag van € 1.674, en
• draagt verweerder op het betaalde griffierecht van € 360 aan eiseres te vergoeden.

Deze uitspraak is gedaan door mr. M.W. Koenis, voorzitter, en mr. M.C. van As en
mr. J. Gooijer, leden, in aanwezigheid van mr. M. van Doesburg, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 22 december 2023.