Direct naar content gaan

Gerelateerde content

  • Wet en parlementaire geschiedenis
  • Internationale regelgeving
  • Lagere regelgeving
  • Besluiten
  • Jurisprudentie
  • Commentaar NLFiscaal
  • Literatuur
  • Recent

Samenvatting

Over een maand zijn er Europese verkiezingen. De Nederlandse politieke partijen hebben hun Europese verkiezingsprogramma’s gepubliceerd (op CU/SGP en Denk na). PVV en FvD hebben een Europees verkiezingsprogramma, maar daarin is niets opgenomen over belastingen. Arthie Schimmel geeft een overzicht van de standpunten. Aan het eind van deze opinie wordt ingegaan op twee Duitse en één Frans Europees verkiezingsprogramma(’s).

Opinie

Europese verkiezingen

Europese verkiezingen zijn na die in China en India de grootste in de wereld. Aan de verkiezingen van het Europees parlement zijn geen directe gevolgen verbonden met betrekking tot de nationale politieke verhoudingen. Regeringsleiders zullen ook na de verkiezingen dezelfde zijn. De verwachting is dat de christen-democratische en sociaal-democratische fracties de grootste in het Europees parlement zullen blijven. Wellicht zullen ze een beroep moeten doen op andere fracties om een meerderheid te vormen (zoals de liberale Alde).

Uit de Europese verkiezingsprogramma’s van de partijen die de coalitie vormen in Nederland en die na de verkiezing van de Eerste Kamer steun nodig zal hebben van andere Nederlandse partijen kunnen we opmaken hoe zij staan in het (Europese) debat over belastingen. Voor Duitsland is het van belang om te kijken naar de Europese verkiezingsprogramma’s van CDU/CSU en voor Frankrijk van La République En Marche (de partij van Macron die voor het eerst aan de Europese verkiezingen deelneemt).

Nederland

Partijen verschillen over de mogelijkheid om (een) Europese belasting(en) in te voeren. De VVD is tegen een Europese belasting, terwijl het CDA een digitaks wel als een aparte opbrengstbron voor Europa ziet zitten. D66 wil een CO2-belasting, vliegtaks en accijns op kerosine in Europees verband inzetten voor financiering van innovatie in transport. Elders staat in het Europees verkiezingsprogramma van D66 dat het fiscaal beleid primair bij de lidstaten ligt, maar als Europa meer bevoegdheden krijgt op bepaalde terreinen het logischer is om op die terreinen te kiezen voor een meer directe financiering van de EU-begroting (bijvoorbeeld Europese CO2-belasting, vliegtaks, belasting op plastic). Zowel het CDA als de SP willen expliciet geen Europese minister voor (Economische zaken en) Financiën. Volgens Groen Links en PvdA moet het vetorecht van lidstaten worden afgeschaft bij belastingen met een sterk grensoverschrijdend effect.

De VVD, het CDA en 50Plus (nog niet in het Europees parlement vertegenwoordigd, evenals Denk en FvD) blijven voor het nationaal vaststellen van belastingtarieven en -grondslagen. Zo stelt het Europees verkiezingsprogramma 2019 van het CDA dat de vrijheid van het vormgeven van het nationaal belastingstelsel kleinere landen in staat stelt om het op te nemen tegen de markten van de grotere landen door een aantrekkelijker vestigingsklimaat te creëren. D66, SP, Groen Links en de PvdA willen een Europees minimumtarief voor en een geharmoniseerde grondslag van de vennootschapsbelasting. CDA, D66, Groen Links en PvdA pleiten expliciet voor een digitaks. Groen Links en SP zijn voor een financiële transactiebelasting.

Het programma van Groen Links is het meest uitgebreid op het gebied van belastingen. Er wordt gepleit, trouwens ook door de PvdA, voor een minimumharmonisatie van bronbelasting op rente, dividend en royalty’s. Ook moet de EU volgens Groen Links de mogelijkheden om rulings te sluiten minimaliseren. Er moet een openbaar register komen waarin staat wie de uiteindelijk eigenaar van elk bedrijf en elke trust is. Groen Links wil dat de EU de criteria aanscherpt voor de zwarte lijst van belastingparadijzen waaraan trouwens ook EU-landen moeten voldoen. Ook vindt Groen Links dat alle belastingverdragen met landen buiten de EU in de toekomst door de hele EU worden afgesloten. De PvdA vindt dat de EU-lidstaten en niet de bedrijven bepalen waar winst wordt gemaakt en belasting afgedragen.

Duitsland

In Duitsland hebben de CDU/CSU en de SPD hun Europese verkiezingsprogramma’s gepubliceerd. CDU/CSU pleiten voor een CCCTB. Zowel CDU/CSU als de SPD willen een belasting op financiële transacties. Het programma van de SPD is op het gebied van belastingen uitgebreid en er wordt meerdere malen verwezen naar Duits-Franse initiatieven zoals een gemeenschappelijke grondslag voor de vennootschapsbelasting, de digitaks en de belasting op financiële transacties. De SPD pleit voor een minimumtarief voor de vennootschapsbelasting.

Frankrijk

Macron is een voorstander van een sterke Europese Unie. Hij pleit ‘Voor een Europese renaissance’, een artikel dat in maart 2019 in kranten in de 28 Europese lidstaten verscheen. De aanstaande verkiezingen zijn volgens hem cruciaal voor de toekomst van het continent.

‘Nooit eerder sinds de Tweede Wereldoorlog is Europa zo noodzakelijk geweest. En toch was Europa nog nooit zo in gevaar.’

De Brexit staat met al zijn manipulaties ‘symbool voor de Europese valstrik’, schrijft hij.

‘Uitbaters van de woede beloven, ondersteund door nepinformatie, van alles en nog wat (…) Wij mogen nationalisten zonder oplossingen geen misbruik laten maken van de woede van de volken. Wij mogen geen slaapwandelaars zijn in een ingedut Europa’, schrijft hij, met een duidelijke verwijzing naar het in zijn entourage aandachtig gelezen boek Slaapwandelaars (2012) van Chris Clark over het begin van de Eerste Wereldoorlog.Op dit artikel reageerde de voorzitter van het CDU – Annegret Kramp-Karrenbauer – instemmend.In het Europese programma van La République En Marche (de partij van Macron) is niet iets expliciets te vinden over belastingen. Wel wordt een Europese minister voor Economische Zaken en Financiën geïntroduceerd. Daarnaast is er een aantal algemene teksten waarin fiscale politiek wordt genoemd zoals ‘Nous proposerons de créer un “procureur commercial européen”, pour vérifier le respect des engagements pris par nos partenaires et sanctionner rapidement leur violation, notamment en matière sociale, environnementale ou fiscale.’ En ‘Nous exigerons que soit intégré dans tous les accords commerciaux de l’UE un volet de coopération fiscale ainsi que des clauses sociales et environnementales contraignantes (en abaissant en priorité les tarifs douaniers sur les biens et services “propres” et en instituant des sanctions commerciales en cas de violation des clauses sociales et environnementales).’

Nederland gaat op 23 mei naar de stembus, Duitsland en Frankrijk op 26 mei. Daarna zullen we gaan zien welk belastingprogramma de EU van 2019-2024 zal gaan volgen.

Metadata

Rubriek(en)
Overig
Auteur(s)
mr. A. Schimmel
Zelfstandig fiscaal journalist
NLF-nummer
NLF Opinie 2019/22
Judoreg
NFB2437
Publicatiedatum
1 mei 2019

Naar de bovenkant van de pagina